TAYYOR MAHSULOTNI JO'NATISHNI HISOBGA OLISH REJA : 1.To’lov talabnoma
2. Fronko joy turlari.
3. Xo’jalik shartnomasi.
Ombordan tayyor mahsulotlar xaridorlarga korxonaning sotish bo'limi buyrug'iga asosan jo'natiladi. Mahsulotni sotish xaridor korxonalar bilan tuzilgan shartnoma va jo'natish jadvaliga muvofiq arnalga oshiriladi.
Korxona buxgalteriyasi schyot, to'lov talabnoma hujjatini yozib,
tovar sotuvchi korxonaga xizmat ko'rsatgan bankka topshiradi.
To'lov talabnoma - mol yetkazib beruvchining schyot-fakturaga mos ravishda ortib jo'natilgan mahsulot qiymati uchun xaridoming hisobkitob raqamidan pulni o'tkazib berish to'g'risida bankka bergan buyrug'idir. Unda ortib jo'natilgan mahsulot qiymati va sotish bahosi, soni, assortimenti qayd qilinadi (bu holatda schyot-faktura albatta, to'lov talabnomasiga ilova qilinishi lozim).
Mol yetkazib beruvchi bilan xaridor o'rtasidajoy to'g'risida to'xtalib o'tiladiki, bunda mahsulotni ortib jo'natish bilan bog'liq xarajatlami mol yetkazib beruvchi o'z zimmasiga oladi.
Fronko joyning quyidagi turlari mavjud:
Fronko ombor mol yetkazib beruvchi- bunda mahsulot ortib
jo'natish bilan bog'liq barcha xarajatlami mol yetkazib beruvchi korxona
to'lov talabnomasiga qo'shadi (bunga ortib topshirish ishlarining qiymati,
temiryo'l tarifi va yetkazib berish xarajatlari kiradi).
Fronko-stantsiya jo'natish - bunda mol yetkazib beruvchi to'lov
talabnomasiga faqat temiryo'l tarifi va mahsulotni vagonga ortish
xarajatlarini qo'shadi.
Belgilangan stansiyagacha Fronko vagon - shunday narxki, bunda
mol yetkazib beruvchi to'lov talabnomasiga faqat temir yo'l tarifi summasini
qo'shadi.
Belgilangan stansiyagacha Fronko - bundajo'natish bo'yicha barcha hujjatlar temiryo'l tarifi qo'shilgan holda mol yetkazib beruvchi tomonidan to'lanadi.
Xo'jalik shartnomasi - bu korxonaning xo'jaIik munosabatlari o'rnatish haqidagi o'zaro kelishuvidir. Shartnoma tomonlar majburiyativa huquqlarini belgilovchi asosiy hujjat hisoblanadi.
Qabul hujjatlari asosida buxgalteriya mahsulot topshirish vedomostini yuritadi. Omborlarda mahsulot harakatining miqdor ko'rsatkichlaridagi hisobi varaqalarda yuritiladi. Varaqaga har bir kirim va chiqim, hujjatlari asosida mahsulot xarajati bilan bog'liq operatsiyalar yozib boriladi.
Tayyor mahsulotlar ombordagi hisobi operativ buxgalteriya usuli bo'yicha tashkil qilinadi, ya'ni har bir buyum nomenklatura raqarniga ombor materiallari hisobi kartochkasi ochiladi. (N! M-17-shakli). Ombor hisobining to'g'ri yuritilganligi ombor hisobi kartochkasiga buxgalterning imzo qo'yishi bilan tasdiqlanadi.
Moddiy javobgar shaxs ombor hisobi ko'rsatkichlari asosida har oyda tayyor mahsulotlar qoldiq hisobi vedomostini to'ldiradi. Bu yerda hisobi baholari bo'yicha qoldiqlar taksirovka qilinadi va buxgalteriya hisobi ma'lumotlari (l6-vedomostning l-bo'limi) bilan solishtiriladi.