Tayanch so’z va iboralar

Yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan xavf zonasi deganda ehtimol (tavakkal) qilinayotgan zarar kutiladigan foydadan ko’p bo’lmagan zona tushuniladi. Shunda tadbirkorlar faoliyati iqtisodiy nuqtai nazardan maqsadga muvifiq deb yuritiladi. Yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan xavf zonasining chegarasi quyidagicha ko’rinishda bo’ladi:

Zarar darajasi hisoblangan foyda

ko’lami = darajasi, ko’lami

Jiddiy (keskin) xavf zonasi deganda ehtimol (tavakkal) qilinayotgan zarar nafaqat kutiladigan foyda, shuningdek hisoblangan naqt pul daromaddan ham ko’p bo’lgan zona tushuniladi, ya’ni jiddiy xavf zonasining chegarasi quyidagicha bo’ladi:

Zarar jami

darajasi > xarajat + foyda

ko’lami

Boshqacha qilib aytganda, bu yerda tadbirkor nafaqat hech qanday foyda olinishi, shuningdek barcha ishlab chiqarish xarajatlari miqdorida to’g’ridan to’g’ri zarar ko’rishgacha tavakkal qiladi.

Fojiali xavf zonasi deganda ehtimola(tavakkal) qilinayotgan zararning jiddiy xavf zonasi o’z domiga tortib, undan oshib korxonaning xususiy kapitaliga teng bo’lgan zona tushuniladi, ya’ni bunday xavf zonasining chegarasi quyidagi ko’rinishda bo’ladi:

Zarar darajasi Xususiy

ko’lami = kapital

Bunday tavakkalchilik oqibati korxonaning yoki tadbirkorning bankrotlikka va yemirilishiga olb keladi. Fojiali xavf tadbirkor hayoti, uni sog’lig’iga xavf tug’dirishi mumkin.

O’z o’zini tekshirsh uchun savollar

1. 
   Tavakkalchilik nima?
   
2. 
   Sug’urta qilinadigan xavflarni ayting?
   
3. 
   Sug’urta qilinmaydigan xavflarqaysilar?
   
4. 
   Tavakkalchilik(risk)ni boshqarish deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Tavakkalchilik qanday tavsiflanadi?
   
6. 
   Tavakkalcilikni boshqarishdan maqsad nima?
   
7. 
   Tavakkalcilik zonasi nima?
   
8. 
   Tavakkalcilik turlari qanday?
   
9. 
   Sof tavakkalcilik nima?
   
10. 
    Chayqovchilik tavakkalcilik qanday?