|
1.Bo’lim 7 moddadan iborat bo’lib, fuqarolarning mehnatini muhofaza qilinishi bo’yicha huquqlari, barcha fuqoralar, chet el fuqarolari , fuqaroligi bo’lmagan shaxslarni ham mehnatni muhofaza qilinishi huquqiga egadirlar; mehnatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonunlar va qonunning qo’llanish sohasi; mehnatni muhofaza qilish sohasidagi davlat siyosati, mehnat muhofaza qilishni davlat tomonidan boshqarish; jamoa birlashmalarining mehnatni muhofaza qilish muommalariga oid qarorlarini ishlab chiqish va qabul qilishda ishtirok etish; mehnatni muhofaza qilishga oid xalqaro shartnomalardan iborat.
2.Bo’lim 8 moddadan iborat bo’lib, mehnat muhofazasini me’yoriy ta’minlash (GOSTlar, ChREKlar va boshqa me’yoriy hujjatlar); korxonalarni va ob’ektlarni loyihalash, qurish va ishlatishda, ishlab chiqarish vositalarini tayyorlash va tamirlashda mehnatni muhofaza qilish talablariga rioya etilishini ta’minlash; mehnatni muhofaza qilish bo’yicha mutaxassislar tayyorlash; mehnatni muhofaza qilishni moliyaviy ta’minlash; mehnatni muhofaza qilish vositalarini yaratish va ishlab chiqarishda korxonalarning iqtisodiy manfaatdorligini ta’minlash; korxonalarda mehnatni sog’lom va xavfsiz sharoitlarini ta’minlash; xodimlarni baxtsiz hodisalar va kasb kasalliklaridan ijtimoiy sug’urta qilish kabi moddalarni o’z ichiga oladi.
3. Bo’lim Ishlovchilarning mehnatni muhofaza qilishga doir xuquqlarini ro’yobga chiqarishdagi kafolatlar bo’lib, 6 moddadan iborat:
4. Bo’lim Mehnatni muhofaza qilishga doir qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarga rioya etilishi ustidan davlat va jamoatchilik nazorati –3 moddadan iborat; mehnatni muhofaza qilishga doir qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatga jamoatchilik nazorati; xodimlarning mehnatni muhofaza qilinishga doir huquqlarini himoya etish bo’yicha kasaba uyushmalarining huquqlari;
5.Bo’lim Mehnatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarni buzganlik uchun javobgarlik 5 moddadan iborat bular:
mehnatni muhofaza qilishga doir talablar ta’minlanmagani uchun korxonalarning javobgarligi; mehnatni muhofaza qilish talablariga javob bermaydigan ishlab chiqarish ahamiyatidagi mahsulotni tayyorlaganligi va sotganligi uchun korxonalarning iqtisodiy javobgarligi; mehnatni muhofaza qilishga doir qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarni buzganlik uchun javobgarlik; ishlab chiqarishda jabrlangan xodimlarga ziyon etkazganlik uchun avtotransport va servis markazlarining moddiy javobgarligi; ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa oqibatida xodim vafot etgan taqdirda belgilangan tartibda to’lovlar to’lash.
Korxonalarda xavfsiz sharoitlarni yaratishga qaratilgan chora tadbirlar rejasi (GOST raqamlari bilan birgalikda) Mehnat muhofazasi bo’yicha rejalashtirishda quyidagi tadbirlar tavsiya etiladi:
1. Xavfli va zararli ishlab chiqarishda robotlarni qo’llash, ishlab chiqarish jihozlari, texnologik jarayonlar, ko’tarish va transport uskunalarini avtomatik va masofadan turib boshqarish tizimlarini kiritish (GOST 12.2.049. GOST 12.2.061, GOST 12.2.062, GOST 12.2.064, GOST 12.2.072, GOST 12.3.002, GOST 12.4.026)
(Misol: ATK,AS,SMlarida avtomobillarni ko’tarish, tushirish, konveyerlarni boshqarish va boshqalar).
2. Ishlovchilarga xavfli va zararli omillar ta’sirini bartaraf qilish maqsadida texnologik jarayonlarni takomillashtirish (GOST 12.0.003, GOST 12.1.007, GOST 12.3.002, SP-1042-73) (Misol: ATK,AS, uyushmalarda ishqorli akkumulyatorlar yoki gellilaridan foydalanish), avtomat uzatgichli avtomoykalar sotib olish, M-B, LAZ avtobuslari misolida).
3. Ish joylarida xavfli va zararli omillarning darajasini nazorat qilish va xabarlagich tizimlarini kiritish (GOST 12.1.001, GOST 12.1.002, GOST 12.003, GOST 12.006, GOST 12.1.008, GOST 12.1.012, GOST 12.1.019, GOST 12.1.031, GOST 12.01.045, GOST 12.1.047, GOST 12.1.048, GOST 12.4.012).
4. Ishlovchilarning elektr tokidan jarohatlanishdan himoyalanishini ta’minlovchi texnik uskunalarni kiritish va takomillashtirish.
5. Bug’, suv, gaz va kislota-ishqorlar bilan ishlovchi qurilma va kommunikastiyalarni xavfsiz ekspluatastiya qilish va avariyadan himoyalash maqsadida xabarlagich, signal beruvchi va xavfni oldini oluvchi (predoxranitel) uskunalarni o’rnatish (akkumulyator, yamash , dvigatellarni sinash stexlarida).
6. Ishlab chiqarishda qo’llaniladigan zaharli, agressiv, tez alangalanuvchan va yonuvchan suyuqliklar saqlanadigan ko’chma yoki qo’zg’almas rezervuar (idish)lar bilan ishlaydigan texnologik jarayonlardagi ishlarni mexanizastiyalash va avtomatlashtirish (saqlash, tashish, idishni to’ldirish yoki bo’shatish ishlari).
7. Ish joylaridagi noxush ta’sir qiluvchi mexanik tebranish-titrashlar, shovqin, ultra va infratovush va nurlanishlar (ionlovchi, elektromagnit, lazer, ultrabinafsha va boshqalar) hamda havodagi zaharli-zararli moddalar miqdorlarini ruxsat etilgan chegaragacha tushirish.
8. Ishlovchilarning xavfli va zararli ishlab chiqarish omillaridan saqlovchi jamoa himoya vositalarini yangilash va takomillashtirish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
