Yakuniy qism - tinglovchilar tomonidan kutiladigan aniq, tiniq umumlashtirish va qisqa xulosalar.
Yozma ishlarni tayyorlashda talabalarga qo’yiladigan talablar
Referat va esse tayyorlash
Referat- bir yoki bir necha manbalardan ma'lumotlarni o'z ichiga olgan bir muayyan mavzu haqida yozma hisobot. Referatlar odatda standart tilda "muhim o’rinni tutadi", "masalalar ta'kidlaydi", "quyidagi xulosalar qilish", "savol paydo bo'ladi", "muhim", "alohida e'tibor beriladi" kabi jumlalar bilan yoziladi.
Referatlarni til va uslubiy xususiyatlariga umumiy xarakterdagi so’zlar va iboralar kiradi.
Referat belgilari
Referat birlamchi manbaning mazmunini so’zma so’z ko’chirmaydi,balki birlamchi manba materialining tizimlashtirish va umumlashtirish, analitik-sintetik qayta ishlash natijasida yangi ikkilamchi matnni o’zida aks ettiradi.
Referatning tarkibiy tuzilishi
Titul
Mundarija
Kirish
Asosiy qism
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Ilovalar
Esse tayyorlash
Esse - nazariy bilim va amaliy ko'nikmalarni rivojlantirish, chuqurlashtirish va mustahkamlash maqsadida talabalarning mustaqil ilmiy-tadqiqot faoliyat turi hisoblanadi.
Essening maqsadi mustaqil ijodiy fikrlash va o'z fikrlarini yozma bayon qilishdan iborat. Mavzulariga ko’ra, essening shakllari turli bo’ladi. Bu o’rganilayotgan masala bo’yicha mavjud statistik ma'lumotlarning tahlili, ommaviy axborot vositalari materiallarining tahlili va muammoli vaziyatning kengaytirilgan fikrli batafsil tahlili, muammoni yorituvchi misollarning detallashtirilgan tahlili va h.k.
Essening tuzilishi
Titul
Reja
Tanlangan mavzuning kirish bilan asoslanishi.
Materialning matn bayoni (asosiy qismi).
Xulosa (umumiy ish bo'yicha)
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
Essening rasmiylashtirilishida qo’yiladigan talablar:
Esse kompyuterda bajariladi (garnitura Times New Roman, shrift 14) 1,5 qator oralig'ida : yuqori, pastki - 2; o'ng - 3; chap - 1,5. Birinchi yo'nalish abzas - 1,25. Sahifalarda havola. Rasm va jadval ish matnida joylashtiriladi. Bunda jadvalning majburiy sarlovhasini jadval maydonining ustida joylashtirirlishi kerak va rasmlar esa rasmlar tagidagi yozuvlar bilan hamrohlik qiladi. Agar, essega bir necha jadvallar va rasmlar kirirtilsa, ularni raqamlashi lozim. Sahifalarni ham raqamlash majburiydir.Raqamlarni sahifaning pastki qismida- o'rtasida yoki o'ng burchagida qo'yish maqsadga muvofiq.Titul varag’i raqamlanmaydi, lekin sahifalarning umumiy soniga kirirtiladi. Esselarni hajmi ilovalarni inobatga olmagan holda 5 betdan oshmasligi lozim. O'rnatilgan hajmdan sezilarli ortishi ishning kamchiligi hisoblanadi va talaba kerakli ma’lumotni tanlay va qayta ishlay ololmaganligini ko'rsatadi .
Ijodiy uy topshirig’ini tayyorlash.
Ijodiy uy topshirigi - talabalarda bilimlarni chuqurlashtirish, mustahkam va barqaror ko'nikmalarni rivojlantirishning mustaqil ish shakllaridan biri. Talabalar ijodiy(creative) ishining asosiy xususiyatlari sifatida quyidagilar ajratiladi: mustaqil ishlashning yuqori darajasi; materialni mantiqan ishlash qobiliyati; mustaqil ravishda, solishtirish, taqqoslash va moddiy umumlashtirish qobiliyati; ba'zi belgi va xususiyatlarga ko’ra materiallarni tasniflash qobiliyati; tasvirlangan hodisa va voqealarga o'z munosabatini ifoda qilish qobiliyati; har qanday ishni o'zi baholay olish qobiliyativa h.k.
Ijodiy topshiriqni rasmiylashtirish
Titul
Tushuntirish qo’yozmasi.
Topshiriq rejasi.
Ijodiy uy topshirig’ining mazmuniy qismi.
Xulosalar
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
Ilmiy maqola tayyorlash
Ilmiy maqola - yechiladigan muammolar (vazifalar) doirasidagi muayyan mavzuga bag'ishlangan mantiqan izchil to'liq tugallangan butun ish. Ilmiy maqola bir muncha ahamiyatli natijalarni yoritadi va qoida ko’ra quyidagi elementlarni o'z ichiga olishi kerak:
№
|
Ilmiy maqola elementlari
|
Talablar
|
1
|
Annotatsiya
|
Annotatsiya (100 - 150 so'z) ilmiy maqolaning mazmunini yoritishi lozim.
|
2
|
Muallif(lar) haqida ma'lumot
|
Muallif (lar) haqida ma'lumot o'z ichiga oladi: familyasi, ismi va otasining ismi to’liq, fakultet nomi, yo'nalishli va o'quv dasturi, kurs, guruh raqami
|
3
|
Nomi
|
Maqolaning nomiiloji boricha qisqa bo’lishi, kalit so’ziga ega bo’lishi va bajarilgan tadqiqotni asosiy g'oyasini aks ettirishi lozim.
|
4
|
Kirish
|
Muammo bo'yicha qisqacha manbalar sharhi, ilgari hal etilmagan savollar keltirilishi, dolzarbligi shakllantirilishi, ishning maqsadi asoslanishi , zarurat bo’lsa, uning mihim ilmiy va amaliy yo’nalishlari bilan aloqasi ko'rsatilishi lozim. Kirish qismida muayyan
|
|
|
tushuncha va atamalar qo’llanilmasligi lozim. Kirish mazmuni mazkur sohaning mutaxassisi bo’lmagan kishilarga ham tushunarli bo’lishi kerak.
|
5
|
Asosiy qism
|
Maqolaning asosiy qismi o'z ichiga metod apparatura, tadqiqot obyekti bayoni va muallif (lar) tomonidan o'tkazilgan tadqiqotlar batafsil mazmuninni yoritisha olishi kerak.
Erishilgan natijalar ularning ilmiy yangilik jihatidan muhokama va tegishli ma'lum ma'lumotlar bilan solishtirilishi kerak. Maqolaning asosiy qismi sub- qismlarga bo'linishi mumkin (tushuntirishli sarlovhasi bilan) va o’z ichiga shu sub-qismlarga tegishli bo’lgan masalalarni yyechishga bag’ishlangan so’nggi nashrlarning tahlilini o'z ichiga olishi mumkin.
|
6
|
Xulosa
|
Aniq shakllangan xulosalar bilan yakunlanadi. tugaydi.
|
7
|
Manbalar
|
Ilmiy maqola tayyorlashda ishlatiladigan manbalar (adabiyotlar, xorijiy nashrlar, jumladan, so'nggi yillarda ilmiy nashrlarning ro’yxati ) keltirilishi lozim.
|
Bundan tashqari, ilmiy nashrlar redaksiyasi talablariga muvofiq, maqola tuzlmasiga shuningdek: UDK indeksi kiritilgan belgi va qisqartmalaming ro’yxati; ingliz va rus tilida annotatsiya, asosiy tushunchalar va boshqalar.
Maqola ilmiy talablarga mos ravishda ilmiy jamoatning yetarlicha keng doirasiga qiziqarli bo'lishi kerak. Nashr uchun tavsiya etilgan material original bo'lishi ilgari boshqa bosma nashrlarda chop etilmagan zamonaviy ilmiy adabiyot kontekstida doirasida yozilgan, va yangi bilim hosil qilishda yaqqol elementga ega bo’lishi lozim. Keltirilgan ibora,ism, formula, raqam uchun muallif javobgar.
Maqola rasmiylashtirishda quyiladigan talablar:
Ilmiy maqolaning hajmi (adabiyot ro’yxati, jadvallar, rasmlarga yozuvlarni o’z ichiga olgan holda) ilmiy nashrlar sifatida inobatga olgan holda qoidaga ko’ra kamida 0,35 muallifning qog’ozi (14 000 bosma belgi, tinish belgi, sonlar, so’zlar orasidagi bo'shliqlar, boshqalar)bo'lishi kerak, qaysi 2 qator oralig'i (interval) bilan bosma matn sakkiz bet matnga mos keladi. (1,5 qator oralig'I bilan 5.5 bet). Matn - A4 formatida; Shrift nomi - Times New Roman;shrift hajmi - 14; hamma maydoni 2 sm, 1,5 oralig'i, otstup (abzas- 1 sm )bo'lishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |