Tashqi iqtisodiy marketing

 Bozorlarni guruhlantirish standartlashtirilgan marketing startegiyasini qo’llashga imkon beradi. Bu usul va uning turli ko’rinishlari matritsali segmentatsiya usuli deb ataladi. Maqsadli bozorlarni tanlashning boshqa usullaridan Yana statistik va klaster tahlil usullarini sanab o’tish mumkin. Statistik usullarga misol tariqasida regression modellarni ko’rsatsa bo’ladi. Bu modellarda segmentatsiya quyidagi sxema bo’yicha o’tkaziladi: erksiz o’zgaruvchi (omil-samara) va unga ta’sir uo’rsatadigan mustaqil omillar majmui belgilab olinadi. Odatda muayyan milliy bozorda aniq bir tovarning iste’mol hajmi omil-samara tarzida qabul qilinadi. Iste’mol hajmiga ta’sir ko’rsatadigan omillar ham tahlil etilayotgan tovarning xususiyatlariga, ham tadqiq etilayotgan mamlakatning turli sharoitlarga bog’liq bo’ladi. Samarali belgining unga ta’sir ko’rsatadigan omillariga bog’liq ekanligini aniqlaydigan regrission boshqarish tipi milliy bozorni u yoki bu segmentga kiritish mezoniga aylanadi.

•  Bozorlarni guruhlantirish standartlashtirilgan marketing startegiyasini qo’llashga imkon beradi. Bu usul va uning turli ko’rinishlari matritsali segmentatsiya usuli deb ataladi. Maqsadli bozorlarni tanlashning boshqa usullaridan Yana statistik va klaster tahlil usullarini sanab o’tish mumkin. Statistik usullarga misol tariqasida regression modellarni ko’rsatsa bo’ladi. Bu modellarda segmentatsiya quyidagi sxema bo’yicha o’tkaziladi: erksiz o’zgaruvchi (omil-samara) va unga ta’sir uo’rsatadigan mustaqil omillar majmui belgilab olinadi. Odatda muayyan milliy bozorda aniq bir tovarning iste’mol hajmi omil-samara tarzida qabul qilinadi. Iste’mol hajmiga ta’sir ko’rsatadigan omillar ham tahlil etilayotgan tovarning xususiyatlariga, ham tadqiq etilayotgan mamlakatning turli sharoitlarga bog’liq bo’ladi. Samarali belgining unga ta’sir ko’rsatadigan omillariga bog’liq ekanligini aniqlaydigan regrission boshqarish tipi milliy bozorni u yoki bu segmentga kiritish mezoniga aylanadi.

Tashqi iqtisodiy faoliyat marketing strategiyasining ikki muqobil (keskin farq qiluvchi) ko’rinishi bor: tabaqalangan va tabaqalanmagan. Birinchi turga kiradigan korxona bir xil tovarni ham ichki va ham tashqi bozorga chiqaradi, ya’ni standart marketing dasturidan foydalanishda ko’rsatkichlar doirasini shunchaki kengaytirib qo’ya qoladi. Korxona bozori chaqqon tovarlarning chet ellarda savdo markasiga, dizayniga, o’rash-joylashga yoki tarkibiga biron-bir o’zgarishlar kiritmasdan ham sotilishiga ishonadi. Bunday yondashuv ishlab chiqarishning yalpi borishi tufayli harajatlarni g’oyat kamaytirishga imkon beradi. Ammo bunda ayrim mamlaktlarning milliy o’ziga xos tomonlari, qonunlar, rasm-rusumlardagi farqlarga e’tibor berilmaydi. Shu sababli bunday strategiya firmaning tovari xalqaro miqyosda nom qozongan yoki tovarning chet ellarda sotilishi hissasi unchalik ko’p bo’lmagan hollarda qo’llaniladi.

• Tashqi iqtisodiy faoliyat marketing strategiyasining ikki muqobil (keskin farq qiluvchi) ko’rinishi bor: tabaqalangan va tabaqalanmagan. Birinchi turga kiradigan korxona bir xil tovarni ham ichki va ham tashqi bozorga chiqaradi, ya’ni standart marketing dasturidan foydalanishda ko’rsatkichlar doirasini shunchaki kengaytirib qo’ya qoladi. Korxona bozori chaqqon tovarlarning chet ellarda savdo markasiga, dizayniga, o’rash-joylashga yoki tarkibiga biron-bir o’zgarishlar kiritmasdan ham sotilishiga ishonadi. Bunday yondashuv ishlab chiqarishning yalpi borishi tufayli harajatlarni g’oyat kamaytirishga imkon beradi. Ammo bunda ayrim mamlaktlarning milliy o’ziga xos tomonlari, qonunlar, rasm-rusumlardagi farqlarga e’tibor berilmaydi. Shu sababli bunday strategiya firmaning tovari xalqaro miqyosda nom qozongan yoki tovarning chet ellarda sotilishi hissasi unchalik ko’p bo’lmagan hollarda qo’llaniladi.