Tashmatov Shuhrul 11 itini не t Icli

Adam Smit (1723-1790) Shotlandiyaning Kerkoldi shahrida bojxona amaldori oilasida dunyoga keldi. Glazgo va Oksford universitetlarida ta’lim oldi.

U 1766-yilda o'zining bosh asari - «Xalqlar boyligining tabiati та sabablari to‘g‘risidagi tadqiqot>ni yozishga kirishdi. Asar 1776-yil martda Londonda chop etildi. Asarda insoniyat tomonidan ilgari yaratilgan iqtisodiy bilimlar mujassamlashtirildi va umumiy nazariy prinsiplar asosidanisbatan batartib iqtisodiy fanlar tizimigaaylandi.

A.Smitning bu asari besh kitobdan iborat bo'lib, birinchisida qiymat va qo‘shimcha daromad muammolari tadqiq etildi, ikkinchisida

• 
  kapital jamg‘ arilishining shakllanishi davrida Yevropaning iqtisodiy rivojlanishi, uchinchisida - turli xalqlarda farovonlik, kapitalizm taraqqiyotining tarixiy shart-sharoitlari, to'rtinchisida - merkantilizm va fiziokratlaming ta’limotiga munosabati, beshinchisida esa davlat moliya tizimi tadqiq etilgan. Asar A.Smit tirikligida to‘rt marta, o‘li- midan so^£ng uch marta nashr etildi. Asarga Angliyadagina emas, chet ellarda ham qiziqish ortdi. Rossiyada bu asaining tarjimasi birinchi marta 1802-1805-yillarda chop etildi.
  

A Smit 1778-yilning boshida Edinbuigda bojxona komissari lavozimiga tayinlandi va umrbing oxirigacha shu yerda ishladi.

A.Smit tomonidan tadqiq etilgan insonning tabiati, inson va jamiyat orasidagi munosabat klassik maktab qarashlarimng asosini tashkil etadi. Bunda «iqtisodiy odam» tushunchasi keyinroq paydo bo‘lishiga qaramasdan, uning kashfiyotcliilari A.Smitga tayanganlar.