|
13.2.4. Kompaniya siyosatiga munosabat.
Kompaniya siyosati rahbarlarga (sardorlarga) strategiyani va uni tadbiq etish yo’llarini muvofiqlashtirish imkonini yaratadi.
Agar menejer kompaniya siyosatiga ta’sirchan bo’lmay, siyosiy ma’noda moslashishini bilmasa, u strategiyani shakllantira olmaydi. Strategik rejani yaratishda siyosat hamma vaqt ishtirok etadi. Tayanch guruhlar va shaxslar albatta o’z koalisiyasini yaratadi, har bir guruh esa o’z g’oyalarining ustunliklarini isbotlashga harakat qiladi. Kompaniyaning ustivor maqsadlarini hal etishda, resurslarni taqsimlashda ham siyosiy fikr – mulohazalar ishtirok etadi. Ichki siyosat – bu ma’lum strategik variantga nisbatan muvofiqlik omilini shaklantirishdir.
Odatda, siyosat strategiyani shakllantirishga nisbatan uni tadbiq etish jarayonida yanada ko’proq ishtirok etadi. Siyosiy fikr mulohazalar xizmat doiralariga, qayta tashkil etishga, kim-kimga bo’ysunishini aniqlashga, qaysi bo’linmalar kimga qarashli ekanligiga, qaysi tayanch lavozimlarni qanday shaxslar egallashiga, qaysi tashkiliy birliklar qancha smeta mablag’larini egallashiga va shunga o’xshash boshqa amaliy tomonlarga ta’sir qiladi.
Qisqasi siyosiy fikr-mulohazalar individual va guruhlar alyanslarini shakllantirish – bu kompaniya bo’yicha strategik rejani qo’llab-quvvatlash va amalga oshirish bo’yicha muvofiqlikni ta’minlashning asosini tashkil qiladi.
Menejer tashkilotda hokimiyat tuzilmasi qanday ishlayotganini, ijrochi organlarda kim kuchli ta’sirga ega ekanligini, qanday insonlar va guruhlar «faollar» ekanligini, kim ko’proq foyda keltirishi mumkinligini, tayanch qarorlarni qabul qilishda kimlar o’zini chetga olayotganini va u yoki bu masalada «siyosiy shamollar qaysi tomonga esayotganini» yaxshi bilishi lozim. Muhim qarorlar qabul qilinayotgan paytda koalisiyalar bilan ishlash siyosatiga ega bo’lish va ularni o’zaro kelishuviga erishish menejerlarning asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi. Britaniyaning yirik kompaniyasi raisi aytganidek:
«Men hamkasabalarim bilan maslahatlashmay biron marta ham muhim qarorlarni qabul kilmaganman. Birinchidan, odatda ular eng yaxshi qarorni qabul qilishda menga yordam beradilar. Ikkinchidan, yechim ma’lum bo’lib, ularni qoniqtirsa, ular ushbu yechimni qo’llab-quvvatlaydilar. Aks holda ular muammoning yechimiga ochiqcha bo’lmasa ham, yashirincha shubha bilan qaraydilar».
Strategiya sohasidagi siyosat ma’qul yondashuvlarni rag’batlantirishga, munosib takliflarni qo’llab-quvvatlashga, zaiflaridan voz kechishga, alohida muammolar atrofida koalisiyalarni shakllantirishni va ustivor vazifalarni bajarishni ta’minlashga qaratilgandir.
Strategiyani boshqarish sohasida yaqinda o’tkazilgan tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsatadigan mansabdor shaxslar quyidagi taktik xarakterdagi siyosiy qoidalardan foydalanadilar:
Zaif qo’llab-quvvatlashga ega g’oya va takliflarga e’tibor bermaslik, ularni yo’qolib ketishga yo’l qo’yib berish:
Menejerlar fikricha qabul qilish mumkin bo’lmagan, lekin ochiqchasiga rad etib ham bo’lmaydigan kuchli qo’llab-quvvatlashga ega g’oyalarga nisbatan qo’shimcha to’siqlar va tekshirishlar tashkil etish:
Qabul qilib bo’lmaydigan variatlar atrofida siyosiy shovqin ko’tarmaslik va menejerlarga ushbu variantni rad etishni taklif qilish:
Strategiya bo’yicha kelishuvlarga erishmaganga qadar strategiyani kuchli targ’ibot qilmasdan kam sonli buyruqlar orqali yo’naltirish, strategiya bo’yicha norasmiy so’rovlar o’tkazib, uni aniqlashtirishga harakat qili:
To’liq shakllanmagan noaniq fikrlar va harakatlar ta’sirida faoliyat noto’g’ri yo’nalishda rivojlanib ketmasligi uchun ehtiyotkor bo’lish.
Tashkilotning «asosiy kuchlarining manbalari» vakillari oliy rahbariyat tarkibiga kirgan bo’lishi lozim.
Yangiliklarga qarshiliklarni kamaytirish va turli tuman yondashuvlarni, bahslarni ta’minlash uchun muhim o’zgarishlarni muhokamasida yangi shaxslar va yondashuvlarni ishtirok etishini ta’minlash.
Muholifatning kuchli guruhlari vaziyatni o’z foydasiga hal etishini oldini olish uchun bahsga sabab bo’luvchi muammolarni hal etishda siyosiy ta’sirlarni minimallashtirish.
Yangi strategiya sobiq strategiya tarafdorlarini qarshiliklarini yengishida siyosat muhim o’rin egallaydi. Sobiq strategiyani kamchiliklari aniq ko’rinib turganda uni yomonlab, yangi strategiyani olg’a surish bu odatda nunoq siyosat hisoblanadi. Chunki sobiq strategiyani qoralash uni yaratganlarga va qo’llab-quvvatlaganlarga nisbatan hujum deb tushuniladi. Sobiq strategiya va uning asosiy prinsiplari o’z vaqtida kompaniya mavqeiga mos kelib, uni rivojlantirgan bo’lishi, sobiq strategiyani yaratgan rahbarlar esa hozirda ham tashkilotda o’z obro’iga ega bo’lishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
