Tasdiqlayman” Qorako’l tuman 2-son kasb-hunar maktabi direktori L. Jo’rayev 2020 yil

Akseptor- Akseptor aralashmalar. Aralashma sifatida uch valentli indiy olinsa yarim o‘tkazgich o‘tkazuvchanligining xarakteri o‘zgaradi. Bu holda indiy atomi qo‘shni atomlar bilan juft elektronli normal bog‘lanish hosil qilishi uchun unga bitta elektron etishmaydi. Natijada kovak hosil bo‘ladi. Bu holda kristalltagi kovaklar soni aralashmaning atomlari soniga teng bo‘lib qoladi. Bunday aralashma akseptor aralashmalar deb ataladi.

to‘g‘ri ulanish;- Kontaktga keltirishning boshlang‘ich vaqtida p- sohadagi kavaklar miqdori n-sohadagidan, n-sohadagi elektronlar miqdori p-sohanikidan katta bo‘ladi. Shuning uchun kontakt sohasiga tok tashuvchilarning diffuziyasi vujudga keladi. Bunda n-sohadagi elektronlar p-soha tomon, p-sohadagi kavaklar esa n-soha tomon ko‘chadiki, unga bir xil ishorali zaryadlarning itarilishi yoki turli ishorali zaryadlarning tortilishi sabab bo‘lmaydi. Diffuziya hosil bo‘lishining asosiy sababi kontakt sohadagi tok tashuvchilar konsentrasiyasining turlicha bo‘lishidir.

n-sohadan p-sohaga elektronlarning siljishi natijasida kontakt chegerasida musbat zaryadli atomlar – ionlar qoladi. Ular musbat qo‘zg‘almas zaryadlarning konsentrasiyasi ortiqcha bo‘lishiga olib keladi. Natijada bu soha elektronlarga kambag‘al bo‘lib qoladi. Xuddi shundau jarayon natijasida p – sohada manfiy zaryadlar konsentrasiyasi ortib, soha kavaklarga kambag‘al bo‘lib qoladi. Kontakt sohasida bunday kambag‘allashtirilgan sohaning vujudga kelishi kondensator qoplamalariga o‘xshash turlicha zaryadga ega bo‘lgan ikki qatlamni hosil qiladi. Natijada u potensiallar ayirmasi va maydon kuchlanganligi E_k bo‘lgan elektr maydonini hosil qiladi. Uning yo‘nalishi shundayki, asosiy tok tashuvchilarning kuchishiga imkon beradi.