Tayanch so’zlar: predmet, ma’naviyat, inson, yuksalish, predmet, obyekt, siyosat, falsafa, metodologiya, jamiyat, kategoriya, huquqshunoslik. “Ma’naviyatshunoslik” fanining predmeti, maqsad va vazifalari “Ma’naviyatshunoslik” fanining asosiy vazifasi komil insonni shakllantirishga asosiy hissani qo’shish bulib, bu fan xaldimizning bosh ma'naviy va madaniy merosiga asoslanadi. Zero, komil inson tushunchasi insonning iqtisodiy, siyosiy, ilmiy faoliyatlari bilan bog’lanib ketadi. Komillik xarakteri bilan durollangan shaxs jamiyatni barkamol qilib rivojlantiradi, o’zgartiradi. Insonlar faoliyatini ijobiy tomonlarga yetaklaydi.
Endi “Ma’naviyatshunoslik” fanining predmeti nima, degan savolga quyidagicha ta’rifni keltirish mumkin: “Ma’naviyatshunoslik” fani inson ruhiyatining shakllanish va rivojlanish qonuniyatlarini ilmiy tadqiq etuvchi, komil insonni tarbiyalash jarayonlarini o‘rganuvchi ijtimoiy fandir. Demak, “Ma’naviyatshunoslik” fani inson, uning kamoloti bilan bog‘liq barcha munosabatlarni o‘rganuvchi insonshunoslik fanidir.
Ushbu fanni “Ma’naviyat”, “Ma’naviyatshunoslik”, “Insonshunoslik” deb ham atash mumkin. Ammo, rasmiy “Ma’naviyat asoslari” deb nom qo‘yildi.
Bu nomning qo‘yilishida o‘ziga xos ma’no bor. Ma’naviyat asoslari deyilishining boisi xalqimizning chuqur ma’naviy ildizlarga ega qadimiy xalq ekanligiga ishora, urg‘u berishdir.
Ma’naviyatshunoslik fani quyidagilardan iboratdir: Birinchi asos – xalqimiz tomonidan yaratilgan yozma va og‘zaki ijodiyot namunalari (bunda “Avesto”, “Fozil odamlar shahri”, “Devon ul lug‘otit turk”, “Qutadg‘u bilig”, “Alpomish”, “Go‘ro‘g‘li” kabi asarlar nazarda tutiladi).
Ikkinchi asos – xalq ma’naviyatining sarchashmalari bo‘lgan milliy an’analar, urf-odatlar, hikmatlar, askiya va boshqa ijod turlaridan komil insonni tarbiyalashda unumli foydalanish.
Uchinchi asos – umuminsoniy qadriyatlarga aylangan jahon intellektual mulki (Biz Aristotel, Pushkin, Shekspir, Gegel kabi mutafakkirlarning ijodiyotini ham puxta o‘zlashtirishimiz kerak). Umuminsoniy qadriyatlarga sodiqlik bizni milliy biqiqlikdan saqlab qolib, milliy ma’naviyatni boyitishga undaydi.
To‘rtinchi asos – O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti Islom Karimov va davlatimiz rahbari Shavkat Mirziyoyevning asarlari. Ushbu asarlarda prezidentimiz milliy ma’naviyat nazariyasini yaratdi. Prezident asarlarini o‘rganish, ularni amaliyot dasturiga aylantirish nazariy va amaliy nuqtai nazardan o‘ta muhim vazifadir.
Beshinchi asos – O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, qonunlari, Prezidentning farmon va farmoyishlari, hukumatimizning qarorlari va tegishli normativ-huquqiy hujjatlar.