Sinektika usulida o’qitishning o’ziga xos xususiyati shundaki, talabaning ongiga tayyor holdagi bilim, obraz kiritilmaydi, balki u o’quv jarayonida boyitilib faollik bilan shakllantiriladi. Talaba o’z qobilyatini, kuch – g’ayratini ishga solib, uni fikran rivojlantiradi. Natijada o’quv-biluv materiali ancha tez va mukammal o’zlashtiriladi, xotirada uzoq saqlanib, amaliyotda keng qo’llanilishi mumkin. Bu usulda talaba ancha uquvli, professor-o’qituvchi esa yaxshi yo’l – yo’riq ko’rsatuvchiga aylanadi. Sinektika usuli amaliy va amaliy mashg’ulotlarda keng qo’llanilishi mumkin. Nazariy materialni ishlab chiqish va mustahkamlash, uning o’zlashtirilishini nazorat qilish uchun bu usuldan foydalaniladi. U an’anaviy so’rovlar o’rnini bosib, nafaqat javob berayotgan talaba, balki barcha guruh a’zolarining fikrlash jarayonini faollashtiradi.
Ish tariqasidagi o’yinlar usulida o’quv mashg’ulotini tashkil etishdan maqsad o’rganilayotgan kasb yuzasidan muloqot qilishda va amaliyotda zarur bo’ladigan faoliyat ko’nikmalarini hosil qilishdan iborat. Ta’limning bu shakli tanlangan kasbga doir murakkab vaziyatlarni ma’lum obyektda gavdalantirib, amaliyotdagi ishga taqlid qilish yo’li bilan talabalar egallagan bilimlarga doir amaliy ko’nikmalarni hosil qilishga imkon yaratadi.
O’quv mashg’ulotini konkurs shaklida tashkil etganda professor-o’qituvchi butun guruh bilan ishlaydi. O’quv kursining tugallangan modul – bo’limi bo’yicha mashg’ulotni umumlashtirib, o’zlashtirilgan bilimlarni mustahkamlashda yoki oraliq nazoratni o’tkazishda qo’llaniladi. Tabalar bilimini aniqlash va baholashda bir emas, balki bir necha pedagog ishtirok etishiga imkrn yaratadi. Konkurs usulida mashg’ulot o’tganda talabaning nutqi rivojlanadi, u o’z fikrini bayon qilish, o’z g’oyasini himoya qilish, konkurs qatnashchilarining javoblarini tahlil qilishni o’rganadi.
O’zbekiston Respublikasi taraqqiyotining hozirga davri har bir bo’lajak mutaxassisdan faollik bilan mustaqil ishlash, tezkorlik bilan qarorlar qabul qilish, o’zgaruvchan hayot sharoitlariga moslashish, raqobatbardosh bo’lishni talab etadi. Shuning uchun ham oliy o’quv yurtlarida birinchi navbatda dars berish faoliyatiga emas, aksincha, ta’lim olish, o’rganish, bilim egallash faoliyatiga e’tibor qaratilmoqda. An’anaviy ta’limda o’qituvchi yoki darslik asosiy bilim manbai bo’lgan bo’lsa, zamonaviy shaxsga yo’naltirilgan ta’limda professor – o’qituvchining vazifasi talabalarning faolligini oshirish, mustaqil bilim olish faoliyatini tashkil etish, ularning o’quv-biluv faoliyatini yo’naltirib, boshqarib borishdan iborat. Ta’limning ilg’or texnologiyalari va interfaol usullari ana shu maqsadni ro’yobga chiqarishga xizmat qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |