Tasdiqlayman” O’quv ishlari bo’yicha prorektor Xodjaniyozov. S. U

4. Maxsus fanlarni o‘qitishda bilimlarni o‘zlashtirish va o‘quv faoliyatiga darajali yondashuv asosida ta’lim maqsadlarini belgilash yo‘llari.
Maxsus fanlarni o‘qitishda o‘quv maqsadlarini qo‘yilishi katta ahamiyatga ega. Bunday holat an’anaviy o‘qitish metodikasida yuzaki harakterda edi. Blum taksonomiyalari quyidagi kategoriyalarga ega: bilish, tushunish, foydalanish, analiz, sintez va baholash. Bu kategoriyalarning har biriga qisqacha to‘xtaymiz.


1. Bilish - bu kategoriya o‘quv matyerialini eslab qolish va esga tushurishni anglatadi. Gap har xil shakldagi mazmun haqida borishi mumkin, konkret faktlardan yahlit nazariyagacha. Bu kategoriyaning umumiy xususiyatiga talluqli ma’lumotlarni eslash.


2. Tushunish – o‘rgangan narsaning ahamiyatini tushuna olish qobiliyatining ko‘rsatkichi bo‘lib, o‘quv matyerialini bir shakldan boshqa shaklga o‘tkazish, ko‘chirishga xizmat qilishi mumkin (masalan og‘zaki shakldagi o‘quv matyerialini yozma matematik shaklga ko‘chirish). Tushunish ko‘rsatkichi bo‘lib, o‘quvchilar tomonidan matyerialni tushuntirish, qisqa izohlash yoki hodisalarni keyinchalik bo‘lib o‘tishi haqida faraz qilish xizmat qiladi. O‘qitishning bunday natijalari matyerialining oddiy eslab qolishdan ustun turadi.


3. Qo‘llash. Talaba o‘rgangan bilimlarini qo‘llashni bilishi kyerak. O‘qitish natijalari tushunishga nisbatan matyerialni chuqurroq bilishni talab qiladi.


4. Tahlil (analiz) – butun narsani bo‘laklarga, elementlarga bo‘lish, bo‘laklar gradasiyasini (bo‘laklar orasidagi izchillik) , bog‘lanishlarini, o‘rnatish. O‘qitish natijalari bunda yuqori darajada intelektual haraktyerga ega bo‘ladi, chunki matyerialning ichki mazmunini va to‘zilishini aniqlash talab qiladi.


5. Sintez - yangi strukturaga (to‘zilish) erishish maqsadida elementlar (bo‘laklardan) butun narsani to‘zish. Bunda o‘qitish natijalari ijodiy faoliyatni talab qiladi.


6. Baholash. Tanlangan maqsadlar asosida matyeriallar va uslublarni baholash. Bu kategoriya yuqorida qayd etilgan barcha kategoriyalar bo‘yicha o‘qitish natijalariga erishishni va shuningdek baholovchi hukm chiqarishni nazarda to‘tadi.