Tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor X. Sh. Kadirov ” ” 2022-yil boshlang’ich ta’limfakulteti “Jismoniy tarbiya va sport”kafedrasi

Tashkil etish – tashkil etish vazifasi menejer va ijrochilar faoliyatini tartibga solishga karatilgan. Bu avvalo menejerning uz imkoniyatlariga baxo berishi, uziga buysunadigan xodimlarni urganib chikish, xar bir xodimning saloxiyati, nimalarga kodirligini aniklab olish, kuchlarni joy joyiga kuya bilishdir va xakozo. Mana shu tashkilotchilik boshidan oxirigacha korxonaning juda anik strukturalari doirasida utadi.
Motivatsiya – tayyorgarlik choralarini kurib bulganidan keyin menejer ta’minlash kerak. SHu maksadda kuyidagilardan foydalaniladi: a) ragbatlantirishdan ya’ni tashki omillar (moddiy va ma’naviy), xodimni jushkin faoliyatga undashdan, b) asl motivatsiya, ya’ni xodimda mexnatga ichki (psixologik) ragbatlar xosil kilishdan. Bu urinda kuyidagilar muxim bulib xisoblanadi: mexnatda ma’nfatdorlik, mexnat faoliyatiga extiyoj sezish, mexnat faoliyatidan kanoat tuygusini xis kilish muximdir. Mana shu boshkaruv vazifasini muvoffakiyat bilan ado etish uchun menejer mulokot olib borish, alokalar boglashning turli jixatlarining yaxshi bilimi, uzida tegishli malaka va kunikmalarni rivojlantirib borishi shart. Boshkaruvssiklining aylanib turishi, ma’lumki menejer doimo boshkaruv vazifalarini ado etib borish bilan band buladi. Agar uz korxonasi istikbolni ta’minlab berishni istasa, boshkaruv ishining xamma tavsilotlariga jiddiy kirishmogi lozim.
Zamonaviy tariflarga kura biznes tijorat ishi, tadbirkorlik faoliyatidir. Biznes suzini yakinda xam mutaxassislardan tashkari xnech kim olmasdi. Xususiy mulkdan odamlar kurkishar edi. Krizislar, rakobat, ishsizlik degan narsalar asosan kapitalistik mamlakatlarga xos xususiyat edi. Kishini uz manfaatlari davlat manfaatlaridan keyin turishi kerak degan tamoyil odamlar kulogiga singdirilgan edi.
80-90 yillarda garb mamlakatlari sharkni bir kancha davlatlari tadbirkorlik va biznesni bozor iktisodiyotiga olib ktrdi va shu tufayli iktisodiyot va texnika ulkan muvaffakiyatlarni kulga kiritgani mamlakatlarni tajribasini kursatib berdi.Lekin biznesni fakatgina shaxsiy boylik daromad ortirish manbaidir degan xato ta’riflar bor. Xakikiy biznesni asosi tadbirkorlikdir. Tadbirkor bulish degan suzni tagida birir ishni boshlash, bajarish, uddalash, ya’ni anik tayinli ish bilan shugullanish degan ma’no yotadi.Birok biznes «sexrli tayokcha» yoki «ochil dasturxon» degani ekan deganlar yanglishadilar. Biznes uz xolicha muvaffakiyatga olib bormaydi. Uning zaminida xamisha mexnat, uddaburonlik, moxirlik, bilimdonlik va tashabbus yotadi. Bu xususiyatlar xammasi menejmentga xos xususiyatlar xisoblanadi. Xakikiy biznesmen talab va taklifni, pul sno\iga etishgina emas, zamonaviy menejment sir asrorlarini xam bilishi, xisobotlar tizimini baxo siyosatini tushunadigan, kelajakni kura biladigan bulishi kerak.