|
Davlatni idora kilish borasida Konstitutsiyada kayd etilishicha, O‘zbekiston Respublikasida Davlat xokimiyati xalk manfaatlarini ko‘zlab va O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi xamda uning asosida kabul kilingan konunlar vakolat bergan idoralar tomonidangina amalga oshiriladi (7 modda).
Oliy Majlis – O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasidagi «Davlat hokimiyatining tashkil etilishi» bulimidagi 18 bobi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga bagishlangan.
Oliy Majlis oliy Davlat vakillik organi bulib, qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi (76 modda). Oliy majlisning mutloq vakolatlariga Konstitutsiyani qabul qilish, unga o‘zgartirishlar kiritish, O‘zbekiston Respublikasi ichki va tashki siyosatining asosiy yunalishlarini belgilash va davlat strategik dasturlarini qabul kilish va eng muximi, O‘zbekiston Respublikasining qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatlari tizimini va vakolatlarini belgilash kabi muxim amallar kiritilgan.
Prezidentlik – ko‘pgina davlatlarning tashkiliy tuzilishi, mohiyatlari va eng dekmokratik tajribalarni o‘rgangan holda O‘zbekiston Respublikasida Prezidentlik tadbik etildi.
Vazirlar Maxkamasi - Oliy Majlis kabul kilgan qonunlarning ijrochisi Vazirlar Maxkamasi hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining tarkibini O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tuzadi va uning Oliy Majlis tomonidan tasdiklanishi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi bilan kafolatlangan.
Vazirlar Maxkamasi xalk ho‘jaligida barcha sohaning samarali faoliyatiga raxbarlikni, qonunlar, Oliy Majlisnng boshka qarorlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, karorlari va farmoyishlari asosida ta’minlaydi. SHuningdek, u amaldagi qonunlarga muvofik O‘zbekiston Respublikasi xududidagi barcha organlar, korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, mansabdor shaxslar va fuqarolar tomonidan bajarilishi majburiy bulgan qarorlar va farmoyishlar chiqaradi.
Davlat idoralari - hozirgi kun sharoiti va jahondagi ilg‘or davlatlarnng tajribalaridan kelib chiqqan holda sohalar, tarmoqlar, ishlab chiqarish jarayonlarining xususiyatlari xamda muassasalarning turlariga karab vazirliklar, davlat muassasalari va shunga o‘xshash rahbarlik organlaridan tarkib topgan. Masalan:
- maktabgacha tarbiya muassasalari, umuta’lim maktablari, maxsus maktablar (nogironlar uchun), o‘qituvchilar va tarbiyachilar malakasini oshirish institutlari xamda shunga o‘xshash muassasalarga O‘zbekiston Respublikasi Xalk ta’limi vazirligi rahbarlik kiladi.
- akademik litsey, urta maxsus,kasb-xunar kollejlari, o‘rta maxsus va oliy o‘quv yurtlari, ilmiy-tekshirish institutlariga oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi;
- o‘rta va oliy tibbiyot o‘quv yurtlari, shifoxonalar, poliklinikalar, dorixonalar va turli davolovchi muassasalar O‘zbekiston Respublikasi Sog‘likni Saklash vazirligi tomonidan boshqariladi;
- qishloq mehnatkashlarning faoliyati, dexqon xo‘jaligi va ular bilan bog‘liq bo‘lgan barcha faoliyatlar O‘zbekiston Respublikasi Qishlok va Suv xo‘jaligi vazirligi zimmasidadir,
- konsernlar va shunga o‘xshash yirik konxonalarga ega bulgan davlat idoralari mazmunan tizim va tartibdagi sohalardir.
Respublikamizda jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish bo‘yicha jamoatchilik asosida faoliyat ko‘rsatuvchi sport jamiyatlari mavjuddir. Ular tarkibiga quyidagilar kiradi:
1. Respublika Kasaba uyushmalari federatsiyasi qoshidagi «O‘zbekiston» sport jamiyati. Bu jamiyat, asosan, mehnat jamoalarida jismoniy tarbiya va sportni tashkil qilish bilan faoliyat ko‘rsatadi. SHuningdek, uning tarkibida terma sport jamoalari, bolalar va o‘smirlar sport maktablari mavjuddir.
2. «Dinamo» sport jamiyati. Bu jamiyat, asosan, ichki ishlar idoralari xodimlari va ular bilan bog‘liq korxonalar, muassasalarda mehnat qiluvchilar bilan jismoniy tarbiya ishlari olib boradigan tashkilotdir.
3. «YOshlik» (sobiq «Mehnat rezervlari» va «YOsh kuch» sport jamiyatlari uyushmasi) sport jamiyati o‘z faoliyatini maktab o‘quvchilari, «Talaba» sport uyushmasi, o‘rta maxsus va oliy o‘quv yurtlari talabalari bilan ommaviy sport tadbirlarini o‘tkazishda namoyon etadi.
4. «Vatanparvar» tashkiloti O‘zbekiston mudofaasiga ko‘maklashuvchi tashkilot sifatida o‘quvchi-yoshlar va ishchilar orasida sportning harbiy-texnika bilan bog‘liq turlarini tashkil etadi (parashyut, avto-motoklub, radio-texnika va hokazo).
5. Markaziy harbiy sport klubi - maxsus sport klub sifatida faoliyat ko‘rsatib, asosan, harbiy tashkilotlarda sport ishlarini uyushtirish bilan faoliyat ko‘rsatadi.
YUqorida qayd etilgan sport tashkilotlari va klublarning maxsus nizomlari, ustavlari mavjud bo‘lib, ularda xaq-huquqlari to‘la aks ettirilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
