Tasdiqlayman” Mirzacho’l tumani kasb-hunar maktabi direktori M. Mirzayev “ “



Download 10,68 Mb.
bet96/143
Sana01.07.2022
Hajmi10,68 Mb.
#724197
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   143
Bog'liq
Fizika majmua

T= . (1.8)

Burchak tezlik va aylanish davri T o’zaro quyidagicha ifodalanadi:



. (1.9)

Moddiy nuqta aylana bo’ylab notekis harakatlansa, chiziqli tezlik bilan birga burchak tezlik ham o’zgaradi. Shu sababli burchak tezlanish tushunchasi kiritiladi. U shunday ifodalanadi:



= . (1.10)

Burchak tezlik va burchak tezlanish vektor kattaliklardir. Burchak tezlik ning yo’nalishi parma qoidasi bilan topiladi. Agar burchak tezlik vaqt o’tishi bilan oshsa, va yo’nalishi bir xil, vaqt o’tishi bilan kamaysa, va yo’nalishi qarama-qarshi bo’ladi.


Moddiy nuqtaning tezligi vaqtning funksiyasidir. Shu sababli tezlikdan vaqt bo’yicha olingan hosila tezlanishniberadi:

.(1.3)

Tezlanish ham vektor kattalikdir. Tezlanishning HBS dagi birligi m/s2.


Endi egri chiziqli harakatda tezlik va tezlanishni ko’ramiz. Egri chiziqli harakatda tezlik vektori ham qiymat bo’yicha, ham yo’nalish bo’yicha o’zgarib turadi. Shu sababli tezlanish harakat yo’nalishi bilan bir xil bo’lmaydi. Tezlanish avektorini egri chiziqli harakatda ikki o’zaro perpendikulyar tashkil etuvchilarga ajratish mumkin: tangensialtashkil etuvchi atva normaltashkil etuvchi an. Tangensial tashkil etuvchi egri chiziqqa urinma bo’ylab yo’nalgan bo’ladi va quyidagiga teng bo’ladi:

at = , (1.4)

bu yerda, Vchiziqli tezlik, tvaqt.


Tezlanishning normal tashkil etuvchisi anegrilik markaziga yo’nalgan bo’ladi va matematik ravishda shunday ifodalanadi:

an = , (1.5)

bunda, R — egrilik radiusi.
Agar moddiy nuqta aylana bo’ylab tekis harakat qilayotgan bo’lsa, burchak tezlik bilan xarakterlanadi. Burchak tezlik matematik ravishda shunday ifodalanadi:

, (1.6)

bunda, - radius-vektorning burilish burchagi t - vaqt. Chiziqli tezlik V va burchak tezlik shunday bog’langan:



. (1.7)

Moddiy nuqtaning bir marta aylanishi uchun ketgan vaqtga aylanish davrideyiladi va Tbilan belgilanadi. Vaqt birligidagi aylanishlar soni aylanish chastotasideb ataladi va n bilan belgilanadi. Aylanish davri T va aylanish chastotasi nquyidagicha bog’langan:




Download 10,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish