«tasdiqlayman» «Mashinasozlik texnologiyasi» fakulteti dekani m-a. Eshonov 2017 y. «Himoyagaqo’yildi

3.2. Korxonada mahsulot ishlab chiqarish jarayonida mavjud resurslardan samarali foydalanish imkoniyatlari

Mamlakatimiz sanoat majmui tarmoqlarida amalga oshirilayotgan tarkibiy o’zgarishlarning rivojlanishi ularga xizmat ko’rsatuvchi korxonalarning rivojlantirishga qaratilgan chora-tadbirlar tufayli ishlab chiqarish korxonalari faoliyati rivojlanishi bevosita ishlab chiqarish va bozor aloqalariga bog’liq holda amalga oshirilmoqda.

Mamlakatimizning birinchi prezidenti Islom Karimov O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2015-yilda mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish yakunlari va 2016-yilga bag’ishlangan majlisidagi ma’ruzasida “Biz uchun asosiy vazifa – ishlab chiqarishni texnik va texnologik jihatdan uzluksiz yangilab borish, doimiy ravishda ichki imkoniyatlar va zaxiralarni izlab topish, iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish, sanoatni modernizatsiya va diversifikatsiya qilishni izchil davom ettirishdan iborat bo’lishi kerak” ¹⁰ deb ta’kidladi. Bundan kelib chiqqan holda iqtisodiyotni modernizatsiyalash jarayonida korxonalar faoliytini o’rganish ishlab chiqarish amaliyotining bosh vazifasi hisoblanadi.
Mamlakatimizda erishilayotgan iqtisodiy natijalar, yartilgan ishlab chiqarishimkoniyatlaridan foydalanish darajasini baholashda amalga oshirilgan islohotlar natijalarini baholash va mahsulotlar sifatliligini ta’minlash bugungi kundagi ishlab chiqarish amaliyotining dolzarbligini ta’minlaydi.
Yuqorida aytib o’tganimizdek, milliy qtisodiyotimizning barqarorligi sanoat korxonalariga, ularning faoliyatiga bevosita bog’liq bo’lib, ulardagi mavjud muammolarning bartaraf etish chora-tadbirlari ko’rilishi lozim.
Ushbu keltirilgan fikrlardan shuni aytishimiz mumkin-ki, bitiruv malakaviy ishining ob’yekti hisoblangan “Andijondonmahsulot” AJ korxonasida ham ishlab chiqarish bilan bog’liq mavjud resurslardan samarali foydalanish imkoniyatlari yaratilmoqda.
Ushbu imkonmiyatlar ko’lamini kengaytirish maqsadida korxona faoliyatida mamlakatimiz rahbari Sh.M.Mirziyoyev tomonidan tasdiqlangan “O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi to’g’risida” gi farmonning ijrosi tatbiq etilmoqda.
Mazkur “2017-2021-yillarda O’zbekiston Respublikasining rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha Harakatlar strategiyasi”o’z ichiga 5 ta muhim ustuvor yo’nalishni qamrab olib, ushbu yo’nalishlarning uchinchi yo’nalishi iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan.
Bu yo’nalishda esa quyidagi asosiy vazifalar amalga oshirilishi ko’zda tutilgan bo’lib, ular ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan yangilash, ishlab chiqarish, transport-kommunikatsiya va ijtimoiy infratuzilmadagi loyihalarni amalga oshirishga qaratilgan aktiv investitsiya siyosatini olib borish, qishloq xo’jaligini modernizatsiya qilish va jadal rivojlantirish ya’nikim qishloq xo’jalik mahsulotlarini chuqur qayta ishlash, yarim tayyor mahsulotlar va tayyor oziq-ovqat mahsulotlarini, shuningdek qadoqlash buyumlarini ishlab chiqarish bo’yicha eng zamonaviy yuqori texnologiyali uskunlar bilan jihozlangan, qayta ishlovchi yangi korxonalar qurish, mavjudlarini rekonstruktsiya va modernizatsiya qilish yuzasidan investitsiya loyihalarini amalga oshirish kabi vazifalarni o’z ichiga oladi.¹¹
Yurtimizda sanoat korxonalarini yanada rivojlanib taraqqiy topishi uchun yaratilgan shart-sharoitlar hamda qonunchilikda berilgan imtiyozlardan foydalangan holda mazkur sanoat korxonasida ham bir qator ustuvor vazifalar amalga oshirilishi rejalashtirilmoqda.
Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “2015-2019 yillarda ishlab chiqarishni tarkibiy o‘zgartirish, modernizatsiyalash va diversifikatsiya qilishni ta’minlash chora-tadbirlari dasturi to‘g‘risida”gi 2015-yil4-martdagi PF-4707-sonli Farmoni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil uchun investitsiya dasturi to‘g‘risida”gi 2016-yil 23-dekabrdagi PQ-2697-sonli qarori hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 2016-yil 30-dekabrdagi “2017 yilga pudrat qurilish ishlari dasturi to‘g‘risida”gi 423-sonli qarorlari bo‘yicha korxonaning tegirmon sexini modernizatsiya qilish belgilangan.
Modernizatsiya ishlari uchun tegirmon jihozlari ishlab chiqarishga ixtisoslashtirilgan Ukrainaning “Mogilev-Podolsk mashinasozlik zavodi” MCHJ hamda Rossiya Federatsiyasi Samara shahridagi “Melservis” MCHJ ishlab chiqarish jihozlari sotib olish uchun kontraktlar tuzilgan. Modernizatsiya ishlari uchun ATB “Agrobank” viloyat bo‘limida 8 mlrd. so‘m kredit mablag‘i ajratilishida kerakli hujjatlar tayyorlanib, bank krediti olingan. Hozirda kredit mablag‘larini konvertatsiya qilish ishlari olib borilmoqda.
Bundan tashqari “Andijondonmahsulot” AJ da O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoyevning 2017-yil 24-25-fevral kunlari Qashqadaryo viloyatiga tashrifi davomida berilgan topshiriqlar va kengaytirilgan tarzda o‘tkazilgan majlis bayonining 28-bandiga asosan “O‘zdonmahsulot” kompaniyasi tizim korxonalari tomonidan baliq,parranda va chorva mollari uchun ozuqa ishlab chiqarish sexlarini tashkil etish bo‘yicha 2017-2018-yillarga mo‘ljallangan chora-tadbirlar dasturida loyiha qiymati 1 500 000 AQSH dollari jumladan korxona o‘z mablag‘larihisobidan 300 000 AQSH dollari, bank krediti 1 200 000 AQSH dollarni tashkil etgan omuxta yem sexini modernizatsiya qilish belgilangan.O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 4-martdagi 19-sonli qarori ijrosi to‘g‘risidagi Andijon viloyat hokimining 2017-yil 14-martdagi 143-Q-sonli qarorida 2017-yil oxiriga qadar parrandalar va boshqa chorva mollari uchun to‘la qiymatli, oqsilga boyitilgan omuxta yem ishlab chiqarish liniyalarini tashkil etish va xonadonlarga yetkazib berish uchun qulaylik yaratish maqsadida, turli hajmlardagi qoplarda savdoga chiqarilishini ta’minlash ko’zda tutilgan bo’lib, korxona tomonidan 2017-yilning I yarim yilligida Oltinko‘l tumanida 8 dona omuxta yem savdosi bilan shug‘ullanuvchi maxsus savdo do‘konlari tashkil etish belgilangan.
“Andijondonmahsulot” AJ da yuqorida aytib o’tilgan davlat hokimiyati organlari tomonidan berilgan topshiriqlar, mamlakatimiz tomonidan sanaoat korxonalarini rivojlantirish uchun yaratilayotgan imtiyozlar hamda o’zida mavjud imkoniyatlardan keng foydalangan holda qisqa fursat ichida quyidagi ishlar amalga oshirildi. Jumladan, korxonada ishlab chiqarilayotgan omuxta yem kerakli oqsillarga boyitilib, mahsulotni aholiga qulay hajmda polipropilen qoplarda qadoqlash ishlari jadal su’ratlarda amalga oshirilmoqda. Ushbu polipropilen qoplarni ishlab chiqarish uchun zarur granula xom-ashyosi korxonada avvallari xorijiy mamlakatlardan eksport qilingan bo’lsa, hozirgi paytda bu xom-ashyoni mamlatimizda ishlab chiqaruvchi korxonalardan sotib olmoqda. Bu ishlar natijasida ishlab chiqarilayotgan mahsulotning tannarxini ma’lum darajada kamaytirishga erishilmoqda. Bu esa o’z navbatida korxonaning yurtimizda yaratilgan keng imkoniyatlardan hamda mavjud resurslardan samarali foydalayotganligidan darak beradi deb aytsak, mubolag’a bo’lmaydi.