Tasdiqlayman” Guldu prorektori F. Sharipov 2018 y. Til tarixi


Amaliy mashg‘ulot mavzulari



Download 123,97 Kb.
bet25/36
Sana05.07.2022
Hajmi123,97 Kb.
#741324
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   36
Bog'liq
portal.guldu.uz-TIL TARIXI

Amaliy mashg‘ulot mavzulari
Eski o‘zbek yozuvi harfiy belgilarini hosil qiluvchi shakllar

Alif yo(y). So‘z boshida qo‘llanishi, uning «e», «i» unlisini ifoda qilishi, forscha, ba’zan turkiy so‘zlarda «yo» harfining yozilmaslik an’analari yoki harakat bilan berilishi.


Alifu vov. So‘z boshida qo‘llanishi, uning «u», «o‘» unlilarini ifoda qilishi. Arabcha, forscha ba’zan turkiy so‘zlarda vov harfining yozilmaslik an’analari yoki harakat bilan berilishi.
Vovu alif. So‘z o‘rtasida, so‘z oxirida u unlisining cho‘ziq talaffuz qilinishini bildirishi, «o» unlisi kabi o‘qilishi.
Nunu kof. So‘z o‘rtasida va oxirida qo‘llanishi, hozirgi o‘zbek tilidagidek «ng» tovushini ifoda qilishi.
Eski o‘zbek matnlaridan yuqoridagi harfiy birikmalar ishlatilgan so‘zlarni topib, lug‘at tuzish.
Harfiy qo‘shilmalar (ligaturalar). Eski o‘zbek tili yodgorliklarida harflarni qo‘shib yozish san’atining mavjudligi. Ulardan, ayniqsa, nasta’liq yozuvida keng foydalanilganligi.
Lomu alif, kofu alif, uning goflik varianti, kofu lom, uning goflik varianti, kofu lomu alif ligaturasi, hoyi havvazu alif, lomu mimu alif, te-vu mimu alif. Matnlardan yuqoridagi ligaturalar ishtirok etgan so‘zlarni topib, uning yozilishini mashq qilish.
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari:tizimli yondashuv, muammoli ta’lim. qadamba-qadam metodi, zig-zag usuli, munozara, BBB, ma’ruza, namoyish etish, klaster metodi, savol-javob, fikrlash xaritasi, kichik guruhlarda ishlash metodlari.
Adabiyotlar: A1;A2;A3; A4; A5;A8; Q1 ;Q2 ;Q4 ;Q5 ;Q6 ;Q8 ;Q12. 


Unli tovushlarning yozuvda ifodalanishi

Alisher Havoiy davri tilida (XV asr) 10 ta unli tovush mavjud bo‘lgan. Bular: a, ā, e, I, I:, ы , o‘, θ , u , Ү.


Ammo so‘zdagi barcha unlilar ham maxsus harflar bilan yozilavermaydi. Odatda, ko‘pincha so‘z o‘rtasida ayniqsa, undosh bilan boshlanuvchi so‘zlarning birinchi bo‘g‘inidagi unli tovushlarni ifodalaydigan harflar yozilmaydi, ammo gap yoki matn mazmuniga ko‘ra, ushbu so‘zdagi unlilar talaffiz etilaveradi .
Bundan tashqari, harakatlar (yozuv belgilari) dan ham unlilarni ifodalash uchun foydalanilgan. Fatha yoki zabar ( َ- ), kasra yoki zir (ِ- ), zammayoki pish (ُ-) belgilari, odatda, yozuvda harflarning ustiga yoki ostiga qo‘yilib a, I, o‘, θ , u va Ү unlilarini ifodalagan.
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari:tizimli yondashuv, muammoli ta’lim. qadamba-qadam metodi, zig-zag usuli, munozara, BBB, ma’ruza, namoyish etish, klaster metodi, savol-javob, fikrlash xaritasi, kichik guruhlarda ishlash metodlari.
Adabiyotlar: A1;A2;A3; A4; A5;A8; Q1 ;Q2 ;Q4 ;Q5 ;Q6 ;Q8 ;Q9. 



Download 123,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish