Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

gallyutsinatsiya
 
deyiladi.
Gallyutsinatsiya hodisasi muvaqqat ruhiy xastalikning alomati bo’lib, ba’zan 
qo’rqinch hissi mahsuli hisoblanib, bosh miya katta yarim sharlari qobig’idagi 
qo’zg’alish jarayonlarining nuqsonli, sust (patalogik) harakati natijasida, goho asab 
tizimining zaharlanishi, zaiflashuvi, haddan tashqari toliqishi tufayli yuzaga kelish 
mumkin.
Gallyutsinatsiya hodisasi bir necha xil ko’rinishga ega bo’lish mumkin 
ularning eng asosiylari quyidagilardan iboratdir: 
yo’q narsalarningko’zga ko’ri nishi;
u yoki bu ovozlar, tovushlar, kuylar eshitilishi;
yo’q sharpalar, hidlar sezilishi kabilar.
Illuziya hissiy a’zolarimizga bevosita ta’sir etib turgan narsa va hodisalarning 
noto’g’ri - 
noadekvat
,
yanglish, xato idrok qilishdan iborat jarayoninig noyob 
hodisasidir.
Ba’zan 
psixologik 
fanida 
noto’g’ri 
idrok 
qilishga 
olib 
keluvchi 
qo’zg’atuvchilar konfiguratsiyasining (lotincha «contiguratio» - tashqi tuzilishida 
o’xshashlik, o’zaro o’xshashlik, joylashuvda yondashuvlik) o’zi ham 
illuziya
deb 
ataladi. Idrok jarayoni inson oldida turgan maqsadga, maqsad qo’ya olishga, unga 
berilgan ustanovkaga uzviy bog’liq holda irodaviy boshqarilish xususiyatiga egadir. 
Quyidagi bir nechta rasmlarda ko’rish ilyuziyalariga misollar keltirilgan. 
117-rasm 
Agar diqqat bilan rasmning qora rangli shakliga 
qarasak, chunki eng avval ana shu shakl ko’zga 
tashlanadi, zero u oq fonga nisbatan hajman kichikroq, 
unda saksofon musiqiy asbobini chalayotgan kishining 
tasvirini ko’ramiz. Agar diqqatimizni shaklga nisbatan 
hajman kattaroq bo’lgan oq fonga qaratsak, rasmda bizga 
qarab turgan ayol yuzini ko’rishimiz mumkin. 
118-rasm 
Ushbu rasmda ham avvalgi rasmda bo’lgani kabi 
ikki kishi tasvirlangan. Biri – yosh qiz. Uni biz 
rasmning oq foniga e’tibor berib ko’rishimiz 
mumkin. Ikkinchisi – keksa ayol. Uni esa qora 
shakllarga qarab payqay olamiz. 

---

258 
Odatda inson tomonidan vaqtni idrok qilish, asosan ruhiy hodisalar, holatlar, 
vaziyatlar, xususiyatlarning o’zaro o’rin almashinuvi tufayli namoyon bo’ladi va 
o’ziga xos tuzilishi bilan mazkur jarayonning boshqa shakllaridan farq qilib turadi. 
Vaqtni idrok qilish inson tomonidan aks ettirilayotgan vaqt birligining obektiv 
(haqqoniy, holis) mazmuniga, shaxsning unga nisbatan munosabatiga boliq bo’lib, 
xuddi shu mezon orqali uning mahsuldorligi o’lchanadi.