Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

7-MAVZU. KASBIY PSIXOLOGIYADA IJTIMOIY FAOLIYATNI 
TASHKIL ETISH. 
 
REJA: 
1.
 
Psixologiyada shaxs va uning faolligi masalasi.
2.
 
Faoliyatning ekstreorizatsiyasi va interiorizatsiya haqida tushuncha. 
3.
 
Shaxs - ijtimoiy munosabatlarning ob’ekti hamda sub’ekti sifatida. 
 
Tayanch so’z va iboralar: s
haxs, idrok, fikr, faoliyat, faol, ekstreorizatsiyasi 
va interiorizatsiya, xulq, ong, xarakat, aql, konikma, ijtimoiylashuv, o’yin,
muloqot, psixologik obraz, hamkorlik.
 
Shaxsga taaluqli bo’lgan eng muhim tasnif ham uning jamiyatdagi murakkab 
ijtimoiy munosabatlarga bevosita aloqadorlik, ijtimoiy faoliyatga nisbatan ham 
104
A handbook for teaching and learning in higher education : enhancing academicpractice / [edited by] Heather Fry, 
Steve Ketteridge, Stephanie Marshall.–3rd ed.p. cm.pp: 299. 
1.
Psixologiyada shaxs va uning 
faolligi masalasi.

---

135 
ob‘ekt, ham sub‘ekt bo’lishlikdir. Shaxsga taalluqli bo’lgan fazilatlardan eng 
muhimi shuki, u shu tashqi, ijtimoiy ta‘sirlarni o’z ongi va idroki bilan qabul qilib 
(ob‘ektni), so’ngra shu ta‘sirlarning sub‘ekti sifatida faoliyat ko’rsatadi.
Oddiy qilib aytganda, inson bolasi ilk yoshlikdanok «mening hayotim», 
«bizning dunyo» degan ijtimoiy muhitga tushadi. Bu muhit o’sha biz bilgan va har 
kuni his qiladigan siyosat, huquq, axloq olamidir. Bu muhit - kelishuvlar, 
tortishuvlar, hamkorliklar, an‘analar, udumlar, turli xil tillar olami bo’lib, undagi 
ko’plab qoidalarga ko’pchilik mutloq qo’shiladi, ba‘zilar qisman qo’shiladi. 
Bushunday qoidalar va normalar olamiki, ularga bo’ysunmaslik jamiyat tomonidan 
qoralanadi, ta‘qiblanadi. Shulardan kelib chiqadigan xulosa shuki, shaxs jamiyatga 
nisbatan barcha tartib-qoidalarni qabul qiluvchi sub‘ekt bo’lsa, jamiyat-ijtimoiy 
intizom va tartibning, madaniyatning mufassal ko‘rinishidir. 
Shaxs 
- idrok qiladi, esda olib qoladi, fikr yuritadi. Psixolog V.N.Myasishev 
psixologiyada shaxssiz hodisalarni shaxs faoliyatining psixologiyasi bilan
o’zgartirish lozim deb tasodifiy aytib o’tmagan. Faqatgina shartli ravishda bu 
jarayonlarni uning olib boruvchisi - shaxsdan ajratgan holda ko’rib chiqishi lozim. 
Biz bilamizki har bir odam har xil ijtimoiy shaxsiy ustanovkalari ta’sirida tashqi 
olamni va boshqa odamlarni o’zicha idrok qiladi. Odamning u yoki bu axborotga
shaxsiy munosabati uni eslab qolishi jarayoniga va esdan chiqarishiga ta’sir 
ko’rsatadi. Shaxsiy xususiyatlar, ustanovkalar, subyektiv munosabatlar insonning 
xulq-atvoriga, uning boshqalar bilan o’zaro munosabatiga va muomalasiga 
to’g’ridan-to’g’ri ta’sir etmasdan qolmaydi.