Tasdiqlandi

6. Tavsiya etilayotgan yakuniy nazorat savollari

1. «Mafkuraviy jarayonlarning tizimli tahlili» kursining predmeti va vazifalari va tadqiqot obekti. G‘oya va mafkuralarning shakllanish va taraqqiyot xususiyatlari.

2. Inson, ijtimoiy gurux, qatlam, sinf, millat, xalq maqsad-muddaolarining milliy g‘oyalarda ifodalanganligi.

3. «Mafkuraviy jarayonlarning tizimli tahlili» fanining tayanch tushunchalari va asosiy tamoyillari.

4. Mafkuraviy jarayonlarni tizimli tahlil qilish zaruriyati.

5. «Mafkuraviy jarayonlarning tizimli tahlili» fanining ijtimoiy-gumanitar fanlar tizimida tutgan o‘rni va o‘ziga xos jixatlari.

6. Mafkura tushunchasi, tarkibi, asosiy xususiyatlari va funksiyalari.

7. G‘oyalarning asosiy ko‘rinishlari, ularning ijtimoiy xayot va taraqqiyot bilan bevosita aloqadorligi.

8. Kishilarning olam xaqidagi qarashlari, ular g‘oyalarining turli ko‘rinishlarda namoyon bo‘lishi.

9. Ilmiy g‘oyalar. Diniy g‘oyalar.

10. Ijtimoiy-siyosiy g‘oyalar, falsafiy g‘oyalar, badiiy g‘oyalar.

11. G‘oyalarning moddiy va ma’naviy boyliklar yaratish bilan bog‘liqligi, o‘zaro ta’siri.

12. G‘oyalarning jamiyat xayoti va taraqqiyoti, inson kamoloti bilan bog‘liq ravishda rivojlanishi.

13. Ilmiy va noilmiy g‘oyalar. Taraqqiyot (progressiv) va tanazzulga olib boradigan (reaksion) g‘oyalar.

14. Bunyodkorlik (ezgu) va vayronkorlik (yovuz) g‘oyalar.

15. Sinfiy g‘oya. Milliy g‘oya. Umuminsoniy g‘oyalar.

16. G‘oyalarning tarixiy tizimlari va ularning ijtimoiy taraqqiyot bilan aloqadorligi.

17. Mafkura va sivilizatsiya, ular o‘rtasidagi tarixiy aloqadorlik.

18. Sivilizatsiya tushunchasining moxiyati.

19. Sivilizatsiya madaniy taraqqiyotning bosqichi sifatida.

20. Sivilizatsiya va mafkura, ular o‘rtasidagi tarixiy aloqadorlik. Sivilizatsiyaning o‘ziga xos ko‘rinishlari.

21. Markaziy Osiyo mutafakkirlari qarashlari va g‘oyalarining jahon sivilizatsiyasida tutgan o‘rni.

22. Jaxon sivilizatsiyasi, uning muxim belgilari.

23. G‘arb sivilizatsiyasining ma’naviy-axloqiy tanazzuli.

24. G‘arb sivilizatsiyasiga munosabat masalasi.

25. Ma’naviyatni milliy negizda rivojlantirish zarurati va uning umumbashariy moxiyati.

26. Ijtimoiy taraqqiyotning milliy mentalitet va salohiyat bilan o‘zaro aloqadorligi.

27. Vayronkor mafkuralar va ularning kishilik hayotida namoyon bo‘lish shakllari.

28. Yovuz g‘oyalar, ularni mafkuraviy yo‘llar bilan odamlar ongiga singdirish mumkinligi.

29. Vayronkor g‘oyalar tushunchasining moxiyati.

30. Vayronkor g‘oyalar, ularning uziga xos xususiyatlari.

31. Tarixiy taraqqiyotbunyodkor va vayronkor intilishlarning qarama-qarshiligi va kurashi ifodasi ekanligi.

32. Vayronkor g‘oyalarning ijtimoiy jarayonlargi salbiy ta’siri: tarix va xozirgi zamon. 33. Vayronkor g‘oyalarning xalqlar boshiga bexad kulfatlar solishi.

34. Dunyoning xozirgi davrdagi mafkuraviy qiyofasi va vayronkor g‘oyalar, vayronkor g‘oyalargi qarshi kurashish yullari.

35. Tarixda muayyan bir g‘oyani mafkuraviy yo‘llar, vositalar, uslublar bilan mutlaqlashtirish amaliyoti va uning ijtimoiy taraqqiyot va inson kamolotiga zavoli.

36. G‘oyani mutlaqlashtirishdan nazarda tutilgan maqsadlar, ularning achchiq sabablari: fashizm va bolshevizmning xalqlar boshiga solgan kulfatlari.

37. G‘oyani mutlaqlashtirish amalda fikrlar xilma-xilligi, oshkoralik va xurfikrlilik yo‘lidagi jiddiy to‘siq ekanligi.

38. Demokratik davlatlar va grajdanlik jamiyalarida ma’lum bir g‘oyani mutlaqlashtirishga shart-sharoitning bo‘lmasligi va buning ijtimoiy taraqqiyot uchun axamiyati.

39. O‘zbekiston Konstitusiyasida xech bir mafkura davlat mafkurasi bo‘lmasligi to‘g‘risidagi g‘oyaning nazariy va amaliy axamiyati.

40. Totalitar-avtoritar mafkuralar mohiyati va vujudga kelish sabablari

41. “Totalitarizm” tushunchasi, uning tarixiy genezisi, g‘oyaviy manbalari va asosiy belgilari.

42. Totalirizmning zamonaviy nazariyalari. Totalitar mafkuralarning g‘ayriinsoniy mazmun-mohiyati.

43. Totalitar-avtoritar mafkuralar tipologiyasi Totalitar jamiyatda mafkuraviy terror va “yangi inson” tarbiyasi.

44. Totalitarizm mafkurasining asosiy ko‘rinishlari. Bolshevizmning siyosiy-ekstremistik, aksilgumanistik mazmun-mohiyati.

45. Neobolshevizm, Kommunistik mafkuraning yakkahukmronlik davrida inson huquqlarining poymol etilishi.

46. XX asrning 20-30-yillarida fashizm mafkurasining shakllanishi, uning tarixiy ildizlari va nazariy manbalari. Fashizmning falsafiy asoslari va nazariyotchilari.

47. Din va demokratiya va mafkura. Aqidaparastlik, ekstremizm va terrorizm

48. Din, demokratiya va mafkura munosabati, uning o‘ziga xos xususiyatlari, ko‘rinishlari.

49. “Fundamentalizm” va “ekstremizm” tushunchasi.

50. Ekstremizmning tarixiy shakllari. Siyosiy ekstremizm.

51. Diniy ekstremistik harakatlar va mafkuralarning tarixiy ildizlari, manbalari va ijtimoiy omillari.

52. Terrorizm definatsiyasi. Terror va terrorizm. “Xalqaro terrorizm” tushunchasi.

53. Xalqaro terrorizm va globallashuv jarayonlari.

54. Narkoterrorizm. Ekologik terrorizm. Xalqaro terroristik tashkilotlar. Hozirgi davrda terrorizmga qarshi kurash muammolari.

55. XX asrdagi vayronkor mafkuralarning insoniyat boshiga solgan musibatlari: fashizm, bolshevizm va boshqalar.

56. Fashizm tushunchasi, mohiyati. Fashizmning vujudga kelishidagi ijtimoiy-tarixiy vaziyat.

57. Kommunizm tushunchasi, mohiyati.

58. Kommunizmning vujudga kelishidagi ijtimoiy-tarixiy vaziyat.

59. Fashizm mafkurasining asosiy g‘oyalari.

60. Kommunizm tomonidan qatog‘on siyosat, uning oqibatlari. Neofashizm. Vayronkormafkuralarga qarshi kurashda ta’lim tizimi oldidagi vazifalar.

61. Bunyodkor g‘oya tushunchasining moxiyati.

62. Bunyodkor g‘oyalarning shakllanish va amal qilish xususiyatlari.

63. Bunyodkor g‘oyalar va ijtimoiy-tarixiy jarayon.

64. Insoniyat jamiyati taraqqiyoti, sivilizatsiyalar rivojiga ijobiy ta’sir ko‘rsatgan g‘oyalar.

65. Turonzamin xalqlari xayotida ma’no- mazmun baxsh etgan bunyodkor g‘oyalar.

66. O‘ozirgi davrning bunyodkor g‘oyalari va ijtimoiy taraqqiyot.

67. Mustaqillik, ozodlik, tinchlik va barqarorlik, Adolat va xaqiqat, demokratiya, xamkorlik va xamjixatlik, taraqqiyot, inson xaq-xuquqlarini ximoya qilish g‘oyalari, ularning umumilliy va umubashariy moxiyati.