Бевосита қайта баҳолаш қуйидаги ҳолларда амалга оширилади: ЭКВ
а) объектнинг жорий қиймати тўғрисидаги маълумотларга кўра, қуйидагиларга асосланиб:
- ишлаб чиқарувчилардан ва уларнинг расмий дилерларидан, товар-хомашё биржаларида, кўчмас мулк биржаларида ёзма равишда олинган ўхшаш маҳсулотлар нархлари бўйича маълумотлар;
- сотиб олиш санасида ЭКВ да асосий фондлардаги қиймат бўйича маълумот (тасдиқловчи ҳужжат мавжуд бўлса), Марказий банкнинг қайта баҳолаш ва асосий фондларнинг сотиб олиш санасидаги алмашинув курсларининг нисбати сифатида, белгиланган коеффициентдан фойдаланган ҳолда ҳисобланади;
- тегишли давлат органларида нархлар даражаси тўғрисидаги маълумотлар асосида;
- қайта баҳолаш даврида оммавий ахборот воситаларида ва ихтисослаштирилган адабиётларда эълон қилинган нархлар даражаси тўғрисидаги маълумотлар асосида;
б) асосий фондлар қиймати бўйича эксперт хулосаларига кўра.
Қайта баҳолаш санасида бухгалтерия ҳисобида қайд этилган асосий фондларни қайта баҳолашда (амортизация тўлиқ ҳисобланган объектларни ҳисобга олган ҳолда):
а) индексация йўли билан - амортизация миқдори асосий фондларни қайта баҳолашнинг тегишли кўрсаткичларига кўпайтирилиши керак.
б) бевосита қайта ҳисоблаш усули билан - илгари ҳисобланган амортизация суммаси қайта ҳисоблаш коеффициенти бўйича қийматга нисбатан алмаштириш қийматининг нисбати билан ҳисобланган ҳолда индексация қилинади
Кредитлар, ссудалар, гаровлар олиш доирасида баҳоловчи ташкилотлар томонидан асосий воситаларни қайта баҳолаш “Amin Mulla” ХК балансида, фақат раҳбарнинг буйруғи асосида кўрсатилиши мумкин.
Асосий воситаларни қайта баҳолаш ва ҳисобланган амортизация суммаси 8510 "Мулкни қайта баҳолашга тузатишлар" захира капитали ҳисобида акс эттирилади. “Amin Mulla” ХК "Асосий воситаларни бухгалтерия балансидан чиқариш тартиби тўғрисидаги низом" га мувофиқ асосий воситаларни ҳисобдан чиқаради. “Amin Mulla” ХКасосий воситаларни қуйидаги сабабларга кўра ҳисобидан ўчиради:
• Тугатилиш;
• Сотиш;
• Алмашиш;
• Текин бериб юбориш;
• Устав капиталига таъсис бадали шаклидаги ўтказмалар;
* Молиявий лизинг шартномаси бўйича ўтказиш;
* Камчиликлар ёки зарарларни аниқлаш.
Асосий воситаларни реализация қилиш ёки бошқа шаклда реализация қилиш қиймати ва баланс қиймати, шунингдек реализация қилиш харажатлари ўртасидаги фарқ реализация қилишдаги даромад ёки зарар саналади.
Асосий воситаларнинг ҳақиқий мавжудлигини аниқлаш ва хўжалик юритувчи субектларнинг хавфсизлигини назорат қилиш мақсадида асосий воситаларни инвентаризация қилиш вақти-вақти билан, лекин камида икки йилда бир марта амалга оширилади.
Инвентаризациядан топилган ортиқча асосий воситалар бошқа операцион фаолиятдан олинган фойда сифатида тан олинади. Инвентаризация жараёнида аниқланган асосий воситаларнинг камомади, айбдорлар аниқланмагунча, камомад ҳисобида акс эттирилади.
Инвентаризация жараёнида аниқланган ёзиб олинмаган асосий воситалар (профицит) 9390 «Бошқа операцион даромадлар» бухгалтерия балансида асосий ишлаб чиқариш фаолиятидан олинган даромадлар сифатида қайд этилади.
Инвентаризация натижасида аниқланган ҳисобга олинмаган объектларни баҳолаш уларнинг ортиқча (аниқланган) кунидаги ҳақиқий ҳолатини ҳисобга олган ҳолда жорий (бозор) қийматида амалга оширилади.