«тасдиқлайман» А. Э. Сотволдиев

ТОПШИРИҚ №1

Силлиқ цилиндрик бирикмалар учун чекли ўлчамларни аниқлаш ва жоизлик майдонини қуриш

- стандартдан вал ва тешик тизими учун чекли ўлчамлари қийматлари ёзиб олинади.
- вал ва тешик тизимлари учун жоизликлар майдони қурилсин.
- ўтқазишлар параметрлари кўрсатилсин.
- бириктирилаётган деталлар эскизи чизилсин.
- берилган эскизларда оғишлар кўрсатилсин.
- берилган ўтказишлар тавсия этилган ўтказишларига тўғри келиши аниқланади.
Топшириқ бўйича бирикма Ø135
Ечиш:
144-75 СТ СЭВ ([2], 1.27 ва 1.28-жадваллар 79 бет) жадвалидан вал ва тешик учун оғишлар миқдорларини ёзиб оламиз.
Тешикни юқори четланиши ES = +100 мкм
Тешикни пастки четланиши EJ = 0 мкм
Вални юқориги четланиши es = -43 мкм
Вални пастки четланиши ei = -106 мкм

1. 
   Вал ва тешикдаги жоизлик майдонини масштаб бўйича қурамиз.
   

(1- расм).

1-расм. Вал ва тешикдаги жоизлик майдони.

2. 
   Ўтқазишларни асосий параметрларини аниқлаймиз.
   

D_max=D_ном+ES=135+0.1=135.1 мм
D_min=D_ном+EI=135+0 =135 мм
d_max=d_ном+es=135+(-0.043)=135-0.043=134.957 мм
d_min= d_ном+ei=135+(-0.106)=135-0.106=134.894 мм
TD= D_max- D_min=135.1-135=0.1 мм
Td = d_max- d_min=134.957-134.894=0.063 мм


Детални бириктирилаётган қисми эскизини чизамиз.

ТОПШИРИҚ №2

Радиал шарикли подшипникли бирикмалар учун ўтқазишларини ҳисоблаш, жоизлик майдонини қуриш.

Жоизликлар майдони жойлашиш схемаси чизилади, туташган юзалар схемаси йиғма, деталировка чизмалари чизилсин.
Берилган:
1.Подшипниклар аниқлик класси-0
2. Подшипник №201
d = 12 мм, D=32 мм, В=10 мм.([6], П3, 394 бет)
3. Подшипникка тушаётган радиал кучланиш. 30 кН:
4. Подшипник юкланиши. 100 %:
5. Айланувчи халқа: ички
Ечиш: Подшипник ҳалқаси ўтқазиши унинг кучланиш ҳарактерига қараб олинади (маҳаллий, циркуляцион, тебранувчи), таъсир этаётган куч таъсирида подшипник ҳалқасини айланиш ва айланмаслиги танланади.
Ҳалқани циркуляцион кучланишида, подшипникларни вал ва корпусларга ўтқазишда Р_R – ҳалқага тушаётган радиал кучланишга нисбатан олинади.

Циркуляцион юкланган халқа учун кучланиш интенсивлиги қуйидаги формуладан аниқланади:

бу ерда :
R - подшипникдаги радиал юкланиш ҳисоби, Н;
B - подшипник ҳалқасини эни, мм
- ўтқазишнинг динамик коэффициенти,
- подшипникни валга ўтқазишда тарангликни камайиш коэффициенти, ([2], II-том, 4.90-жадвал, 286-бет)
- радиал кучланишни роликли подшипникда ва икки қаторли
конуссимон подшипниклар коэффициенти, ([2], II-том, 4.91-жадвал, 286-бет).

1. 
   Подшипник ҳалқаларидаги юкланиш ҳарактерини аниқлаймиз.
   

Вални айланиш ва доимий кучланиш йўналиши бўйича.
Подшипникни ташқи ҳалқаси циркуляцион юкланган, ички ҳалқаси маҳаллий юкланган.
2. Циркуляцион юкланган ҳалқа учун юкланиш интенсивлигини аниқлаймиз:

3. Берилган P_R=3000 Н интенсивлик бўйича жадвалдан ([2], II-том, 4.92-жадвал, 287-бет) Вални ички халқага ўтқазиш қийматини топамиз – n5, Корпус тешигини ташқи халқага ўтқазиш қийматини жадвалдан ([2], II-том, 4.89-жадвал, 285-бет)оламиз.
Корпус тешиги ўтқазиши H6 деб олинади.
4. Подшипниклари чекланишларини ГОСТ 520-71 бўйича жадвалдан олинади ([2], II-том, 4.82-жадвал, 273 бет); вал ва корпус тешиги ўтқазишлари СТ СЭВ 144-75 ([2], I-том, 1.28-жадвал, 80 бет) бўйича олинади.
юқорида берилган маълумотлар 0 класс аниқликдаги подшипниклар учун берилган.
Ички ҳалқанинг юқориги оғиши ES = 0 мкм
Ички ҳалқанинг пастки оғиши EJ = -8 мкм.
Вал учун n5 es= +20 мкм ei= +12 мкм
Ташқа ҳалқа четланиши es=0 мкм ei=-12 мкм
Корпус тешиги учун H6 ES= +16 мкм EI= 0 мкм

3. 
   Подшибникни вал ва тешик учун жоизликлар жойлашиш схемасини чизамиз.
   
4. 
   Вал ва ички халқа жоизлигини чизамиз.
   

5. 
   Корпус тешиги ва ташқи халқа жоизлик майдонини чизамиз.
   

6. 
   Подшипникни вал ва тешик учун жойлашиш схемасини чизамиз.