Тартибга солинадиган иктисодиёт зарурми ёки эркин бозорми

12.4. Italiyada daromad soliqlarini undirish usullari. Soliq xususida qonunbuzarliklarning oldini olish choralari.

Italiyada daromad soliqlarini undirish usullarini quyidagicha ifodalash mumkin:

2001. 
      soliqlarni byudjetga bevosita o’tkazish;
      
2002. 
      yig’imlarni to’lashda soliq ushlash;
      
2003. 
      beriladigan ro’yxat-soliq reestri orqali soliqqa tortish.
      Birinchi 2 ta usul aksariyat yerlarda keng amal qiladi. Italiyada soliq undirishda soliq reestri shunday hollarda foydalaniladiki, qachonki soliq to’lovchi bevosita soliqni to’lamaganda yoki yig’imlarni to’lashda undan ushlab qolganda. Bunday holatda soliq boshqarmasi maxsus reestrda ro’yxatga olib to’lovni ta’minlaydi. Reestr maxalliy soliq byurosi ishchilari tomonidan tuzilib, unda ro’yxatga olingan dalillar hudud soliq boshqarmasiga beriladi. Soliqlarni soliq reestriga kiritish bilan foizlar, qo’shimcha yig’imlar va pul jarimalari undiriladi. Agar to’lov o’z vaqtida kelmasa, unda soliq to’lovchiga ogohlantrish yuboriladi, keyin majbur qilish chora-tadbirlari amalga oshiriladi. Shunda ham to’lamasa sanksiya qo’llaniladi. Bunday hollarda soliq tashkilotlari soliq qonunchiligini buzgan shaxsni mol-mulkini musodara qilib, auksionda oshkora sotishi mumkin.
      Bulardan tashqari, Italiya qonunchiligida soliqqa tortiluvchi daromadni yashirsa, jinoiy xususiyatga ega bo’lgan alohida huquq me’yorlari joriy qilinadi.
      Soliq xususida qonunbuzarlik quyidagi holatlarda juda og’ir hisoblanadi:
      
2004. 
      daromadi 50 mln. lirdan oshganda deklarasiya to’ldirmasa;
      
2005. 
      buxgalteriya yozuvlari bo’lmasa;
      
2006. 
      soxta jarayon hisob raqamlaridan foydalansa va ko’chirma olsa;
      
2007. 
      daromadini qastdan past ko’rsatsa.
      

Bunday dalillar ishni sudga oshirish uchun asos bo’lib xizmat qiladi.

Qisqacha xulosalar

Dunyodagi ko’pgina rivojlangan mamlakatlarda bo’lgani singari Italiyada ham davlat daromadlarining muhim manbalaridan biri jismoniy shaxslardan undiriladigan daromad solig’i hisoblanadi. U progressiv xususiyatga ega bo’lib, kalendar yil davomida jismoniy shaxslar oladigan sof daromad yig’indisini hisobga oladi. Bunda fuqarolarning shaxsiy yeridan olgan daromadlari, shaxsiy kapitaldan, yollanma ishlardan, tadbirkorlik faoliyatidan va boshqa manbalardan tushgan daromadlari jamlanadi. Shunday qilib, jismoniy va yuridik shaxslardan daromad soliqlari, yer va ko’chmas mulklarni soliqqa tortish bitimlari hamda iste’mol tovarlari uchun egri soliqlar mamlakat daromadining asosiy qismini ta’minlaydi.