Tarmorlarni rejalashtirish 12 bob indd

Uy guruhi 
– Windows 7 operatsion tizimida paydo bo‘lgan 
yangilik hisoblanadi. Windows 7 ning Home Basis versiyasidan 
past bo‘lmagan hollarda uy tarmoqlarida uy guruhlaridan foy-
dalanish mumkun.
Uy guruhlari qaysidir taraflama ishchi guruhlarga o‘xshab 
ketadi biroq bunda guruh foydalanadigan xizmatlardan nazorat 
ostida foydalanish imkoniyatini yaratadi. Uy tarmog‘iga ula-
nishda uy tarmog‘ining tashkil etgan foydalanuvchidan ruxsat 
olish talab etiladi. Uy guruh foydalanuvchilari cheklanmagan. 
Yagona cheklov bir vaqtning o‘zida faqat bir uy guruhiga a’zo 
bo‘lish mumkun xolos. Komp’yuter resurslariga ulanish im-
koniyatini uy tarmog‘iga kiruvchi har bir foydalanuvchi o‘zi 
belgilaydi. Ulanish huquqi bir vaqtni o‘zida guruhning hamma 
qatnashchilari yoki ma’lum foydalanuvchiga berilishi mumkin. 
U holda foydalanuvchiga ma’lum sertifikat yaratilgan bo‘lishi 
lozim.
Domen.
Domen tarmoqning faoliyat turi sifatida eng qi-
yin va nazorat uchun to‘liq imkoniyat yaratuvchi usul hisob-
lanadi. Bu usul mahalliy va global tarmoqlarda juda yaxshi 
ishlaydi. Domen strukturasidan foydalanish ko‘p komp’yuterli 
tarmoqlar uchun va ishchi stansiyalari ustidan nazorat qilish 
talab etilgan hollarda foydalaniladi. Domen tizimida ishlash-
ning ustunliklari quyidagilarda iborat:
- mahalliy tarmoq komp’yuterlari va foydalanuvchilari us-
tidan maksimal nazorat qilish imkoniyati;
- dasturiy ta’minotning markazlashgan yangilanish tizimi;

---

– 202 –
- muhim axborotni markazlashgan arxivlash tizimi;
- serverlarda saqlanuvchi hujjatlarga doimiy ulanish im-
koniyati;
- resurslardan foydalanishni nazorat qilishning mukammal 
vositalari;
- guruhlar uchun xavfsizlik siyosati yuritish imkoniyati;
- tarmoq ulanishlari ustidan nazorat;
- mahalliy tarmoq va ishchi stansiyalar sozligini ta’minlovchi 
tizim boshqaruvchisining mavjudligi.
Ushbu ro‘yxatda keltirilgan imkoniyatlardan tashqari yana 
qo‘shimcha qulayliklar ham mavjud, lekin shuning o‘zi ham 
to‘g‘ri xulosa chiqarish uchun yetarlidir.
Har qanday qulaylik uchun haq to‘lashga to‘g‘ri keladi. Mar-
kaziy komp’yuterga qo‘yildan vazifalarni bajarish uchun jiddiy 
hisob-kitob qilish quvvati va sig‘imli disklar tizimi talab etiladi.
Tarmoqni uzluksiz ishlashini tashkil etish uchun 
qo‘shincha – ikkilamchi domen kontrolleri talab etiladi. Ik-
kilamchi domen kontrolleri oldindan ko‘rilmagan uzilish sodir 
bo‘lganda asosiy server o‘rnini egallaydi. Arxivlash tizimini 
tashkil qilish, qo‘shimcha serverlar ishini ta’minlash ular ning 
hammasi jiddiy moliyaviy sarmoya va tarmoqqa bos keluv-
chi xizmat ko‘rsatishni talab etadi. Shuning uchun domen 
strukturasidan foydalanish katta tarmoqlarni boshqarish yoki 
tashkilot shu xizmatlardan foydalanishga etarli mablag‘ga ega 
bo‘lgan hollarda amalga oshiriladi.