Tarmoq tushunchasi

17 -Mavzu. Internetda izlash. (2 soat) 

1.

INTERNETda izlash. World Wide Webda ma‘lumotlarni izlash mexanizmi.

2.

Server kataloglar va nzlovchi mashinalar. WEB- sayt tuzish to‘g‘risida tushunchalar 

Web-sahifalari, shaxciy sahifa, bosh sahifa va ularni joylashtirish.
3.

HTML tili, uning asosiy teglari. Gipermatnli murojaat, mulьtimedia. Ob‘ektlarni WEB 

sahifaga qo‘yish. Jadvallar tashkil qilish.
4.

WEB hujjatlarni avtomatlashtnrish vositalari: HTML taxrirlovchilari: MS Assistent, 

Front Page. WEB sahifalarni chop etish. WEB sahifalarda elektron ko‘lyozmalarni 
tarkatish. Oliy o‘quv yurtlarida elektron adabiyotlar bilan almashish. 
 
Internet va intranet. 
 
Internet xizmati turlari elektron saxifa, elektron pochta, telekonferensiya, fayllarni uzatish, 
domen nomlari, Telnet, IRC yoki Chat konferensiya, ma‘lumotlarni izlash xizmatlari tavsiflari 
keltiriladi. 
Internet bu yagona standart asosida faoliyat ko‗rsatuvchi jahon global kompyuter 
tarmog‗idir. Uning nomi «tarmoqlararo» degan maononi anglatadi. U ma‘alliy (lokal) 
kompyuter tarmoqlarni birlashtiruvchi informasion tizim bo‗lib, o‗zining alohida axborot 
maydoniga ega bo‗lgan virtual to‗plamdan tashkil topadi. 
Internet, unga ulangan tarmoqqa kiruvchi barcha kompyuterlarning o‗zaro ma‘lumotlar 
almashish imkoniyatini yaratib beradi. O‗zining kompyuteri orqali internetning xar bir mijozi 
boshqa shaxar yoki mamlakatga axborot uzatishi mumkin. Internet XX asrning eng buyuk 
kashfiyotlaridan biri xisoblanadi. Ushbu kashfiyot tufayli butun jahon bo‗ylab yoyilib ketgan 
yuz millionlab kompyuterlarni yagona informasion muhitga biriktirish imkoniyati tug‗ildi.

110-rasm. 

Quyidagi rasmda internet va unga bog‗lanishning umumiy shakli keltirilgan. Unga asosan 
internetga bog‗lanish va undan foydalanishning asosiy texnik vositasini shaxsii komppyuterlar 
tashkil etadi. Uning imkoniyatlarini kengaytirish V4YH unga mikrofon, videokamera, ovoz 
chiqargich (audiokolonka) va boshqa ko‗shimcha qurilmalar ulanishi mumkin. Internet xizmati 
"internet provayderlari" yordamida aloqa kanallari orqali amalga oshiriladi. Aloqa kanallari 
sifatida telefon tarmog‗i, kabelli kanallar, radio va kosmos aloqa tizimlaridan foydalanish 
mumkin. 
Internet tarmog‗i ning asosiy yacheykalari bu shaxsiy kompyuterlar va ularni o‗zaro 
bog‗lovchi lokal tarmoqlardir. 
Internet alohida kompyuterlar o‗rtasida aloqa o‗rnatibgina qolmay, balki kompyuterlar guruxini 
o‗zaro birlashtirish imkonini xam beradi. Agar biron bir ma‘alliy tarmoq bevosita internetga ulangan 
bo‗lsa, u xolda mazkur tarmog‗ning xar bir ishchi stansiyasi internetga ulanishi mumkin. SHuningdek, 
internetga mustaqil ravishda ulangan kompyuterlar xam mavjud. Ularni xost kompyuterlar (host - rahbar) 
deb atashadi. Tarmoqqa ulangan xar bir kompyuter o‗z manziliga ega va uning yordamida jahonning 
istalgan nuqtasidagi istalgan mijoz uni topa olishi mumkin. 
Internet bu internet texnologiyasi, dastur ta‘minoti va protokollari asosida tashkil etilgan, 
xamda ma‘lumotlar bazasi va elektron xujjatlar bilan jamoa ravishda ishlash imkonini beruvchi 
korxona yoki konsern miqyosidagi yagona informasion muhitni tashkil etuvchi kompyuter 
tarmog‗idir. 
Internetda esa bunday noqulayliklarni oldi olingan bo‗lib, uning foydalanuvchisi bunday 
ma‘lumotlarni bilishi shart emas. Bundan tashqari internet tarmog‗ida mavjud bo‗lgan barcha 
elektron xujjat va ma‘lumotlar bazasini giper bog‗lanishlar yordamida o‗zaro bog‗lab yagona 
informasion muhit qurish, unda qulay informasion qidiruv tizimlarini tashkil etish mumkin 
bo‗ladi.