Тармоқ машиналарини ҳисоблаш ва лойиҳалаш

Тўқув дастгоҳларининг технологик схемалари ва механизмлари.

Тўқув дастгоҳлари механизмларини қўллашдан мақсад.

Zamonaviy to’quv dastgohlarining asosiy mexanizmlari AT va ATPR to’quv dastgohlarida mavjud bo’lib nisbatan sodda tuzilishga ega. Shu sababli to’quv dastgohining asosiy mexanizmlarini ularning misolida umumiy tarzda, yangi tuzilishidagi mexanizmlar esa xususiy tarzda o’rganilishi maqbul bo’ladi.

To’quv dastgohining mexanizmlari amalda uchta guruhga bo’lingan holda loyihalanadilar:
a) Dastgohni yuritish va to’xtatish mexanizmi;
b) Dastgohning bajaruvchi mexanizmlari;
v) Texnologik jarayonni nazorat va avtomatlash mexanizmlari.
To’quv dastgohining asosiy mexanizmlari bilan tanishish uchun dastgohning umumlashgan fazoviy sxemasidan foydalanamiz (1-rasm).





1-rasm. To’quv dastgohining fazoviy sxemasi.


To’quv dastgohining yuritish va to’xtatish mexanizmi. To’quv dastgohining yuritmasi tarkibiga elektromotor 20, tishli yoki ponasimon tasmali uzatma 19, friktsion ilashish muftasi 16, tormoz 17 va mexanik yoki elektromagnit ulanish mexanizmi (rasmda ko’rsatilmagan) kiradi.
STB kabi ba’zi dastgohlar xususiyatlari ularning tarkibida mexanizmlarning teskari aylanib ketishiga yo’l bermaydigan muhosara (blokirovka) mexanizmi bo’lishini taqozo qiladi.
To’quv dastgohining bajaruvchi mexanizmlari. Bu gurux mexanizmlari to’qish jarayonida bevosita qatnashadilar . ularga arqoq tashlash mexanizmi (rasmda yo’q), homuza hosil qilish mexanizmi 5, batan mexanizmi 15, tandani bo’shatish mexanizmi 21, mato rostlagich 9 hamda milk hosil qilish mexanizmi (rasmda ko’rsatilmagan).
Mazkur mexanizmlarni ko’rib chiqamiz.
Arqoq tashlash mexanizmi (1-rasm). Homuzaga arqoq tashlashning mokili usuli an’anaviy hisoblanadi. Bu usulning asosiy kamchiligi zarba mexanizmi bo’g’inlarida hosil bo’ladigan inertsion yuklamalarga bog’liq muammolardir. Arqoq otishning keyingi paytlarda keng qo’llanish olayotgan tashlagichli (Zultser-Ruti, STB), bikr va egiluvchan rapirali (DSL-Drayper, Universal Iver), pnevmatik (R-10, Murata-Maksbo MY-S), gidravlik (G-105) va pnevmorapirali (ATPR) usullarda bu muammolar u yoki bu tarzda hal qilingan.