Тармоқ маркази “Ҳимояга тавсия этаман”

Беш “Нима учун” (Five Whys) саволи- масаланинг чуқур сабабини аниқлаш учун муаммонинг аниқ белгилари чегарасидан чиқиб “нима учун” сўроғини бир неча марта такрор бериш орқали ҳар қандай муаммонинг ечимини топиш усулидир.
Тайити Оно станокнинг тўхташ сабабини қуйидигича изоҳлаган:
1. Нима учун станок тўхтаб қолди?
У кўп ишлаганлиши учун предохранители куйиб кетган.
2. Нима учун станок кўп ишлаган?
Подшипник талаб даражасида мойланмаган.
3. Нима учун подшипник мойланмаган?
Мойлаш насоси етарли миқдорда мойни етказиб бермаган.
4. Нима учун насос етарли миқдорда мойни етказиб бермаган?
Насос вали ейилиб кетган.
5. Нима учун насос вали ейилиб кетган?
У сетка билан ҳимояланмаган ва унинг ичига металл парчаси тушиб қолган.
“Нима учун” саволини бир неча маротаба бермасдан туриб, нуқсонни бартараф этиш мақсадида менеджерлар насос ёки предохранителни алмаштириб қўйишлари мумкин эди. Бу усул айнан шу бешта саволни беришга асос бўлолмайди. Муҳими шуки, нуқсоннинг чуқур сабабини топилиши ва бартараф этилишигача савол бериш мумкин.
Корхонада малакали ходимларни шакллантириш методлари.
Ходимларни малакасини ошириб боришда кичик гуруҳларни ташкил этиш ва уларни доимий такомиллаштиришга жалб этиш орқали, умумий қўйилган вазифаларни биргаликда бажаришда ходимларни бир-бирларини қўллашини таъминлаш. Ходимларни иш жараёнида доимий такомиллаштиришларига рағбатлантиришлар орқали жалб этиб, маҳсулот сифати ва ишлаш муҳитига таъсир этиш. Ходимларни шахсий ўсиши, ишдан қаноатланиши ва фаҳрланишини таъминлаш ва ривожлантириш.
Жамоа (команда) тушунчаси ва уни устунлиги шундаки:
- гуруҳ 4-6 ходим ва раҳбаридан иборат бўлиши;
- гуруҳни умумий мақсади бўлиши;
- гуруҳ доимий йиғилиб туриши;
- муаммоларни гуруҳ иштирокида бартараф қилиш;
- ходимлар қобилияти ва имкониятларини корхона ривожлантиришга йўналтириш;
- иш жойида ижодий ва хайриҳоҳлик муҳитини яратиш;
- якка натижадан кўра, гуруҳда натижанинг юқорилиги;
- гуруҳда ижобий муносабатлар ўзгартириш лозим бўлади;
- ҳар бир бўлим ва цехни бир командага боғлаш ва уларни ўзаро муносабатини аниқлашдир.
Корхонадан малакали ходимлар қадрлаш – ҳар қандай муаммоларни ечишда барча фикр, таклиф, қарашларни инобатга олиш иш жараёни доимий такомиллаштиришни асосий омили ҳисобланади. Агар малакали ходимларни доимий равишда қадрланмаса улар ўз иш жойларин ташлаб кетишлари мумкин.