II.
0 ’quv fanining maqsadi va vazifasi
Fanning maqsadi:
Vatan va xalq tarixini, uni eng qadimgi davrlardan
hozirgi kunlargacha blgan bosqichdagi rivojlanib borishi jarayonlarini, muhim
ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayotga doir tafsilotlami, shuningdek,
yurtimizda turizmning ahvoliga doir ma'lumotlami talaba yoshlarga tushuntirish
orqali, ularda moziyga hurmat, Vatan va xalqqa muhabbat, istiqlol g’oyalariga
sadoqat, hozirgi mustaqil kunlami qadrlash bilan bog'liq tushuncha va tuyg ulami
shakllantirishdan iborat
Fanning vazifasi:
Vatan va xalqimiz tarixini, uning qadimgi davrlardan to
hozirgacha bo’lgan davr davomidagi madaniy yodgorliklarini, o’lkashunoslikning
5 ta asosiy manbalari - arxeologiya, etnografiya, toponimika, arxivshunoslik va
muzey eksponatlari, turizimning turlari, uning rivojlanish bosqichlari, mustaqillik
yillarida turizmga boMgan e’tibor va asosiy turistik ynalishlar to‘g‘risida
umumiy tasawur va tushunchalami shakllantirishga yo‘naltirilgan.
Fan
bo‘yicha talabalaming bilim, ko‘nikma va malakalariga quyidagi
talablar qo‘yiladi.
Talaba:
- tarixiy o‘lkashunoslikning o‘rganilishi va uning ahamiyati;
- o‘lkashunoslik va turizm sohalarining o‘zaro aloqadorligi hamda ta’lim
jarayonida o‘rganilishining ahamiyati;
- Respublika va dunyo miqyosida turizmning taraqiy etib borayotganligi va
bunda o‘lkashunoslik sohalarining ahamiyati to‘g‘risida
bilimga;
-
oMkashunoslik turlari va uning rivojlanish bosqichlari;
- turizmning turlari va rivojlanish bosqichlari;
- ilmiy o‘lkashunoslik;
- jamoat o‘lkashunosigi;
- oikashunoslikning asosiy manbalari;
-oikashunoslikda etnografiya va toponimika fanlari haqida
knikmaga;
-oika tarixi va turizmini o‘ganishda arxivlaming, muzey eksponatlari va
oikashunoslik to‘garaklarining o‘mi;
- 0 ‘zbekistonda xalqaro turizm;
-turizm sohasining rivojlanishi va uning xuquqiy asoslari;
-turizmning rivojlanishi va xalqaro aloqalar;
-muzeylaming tarixiy o‘lkashunoslik va turizmda tutgan ahamiyatini bilish
bo‘yicha xaqida
malakaga ega bo‘lishi kerak.
3
I
III. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘ulotlari)
1-Mavzu: “Tarixiy o’lkashunoslik va turizm” faniga kirish
“Tarixiy lkashunoslik va turizm” fani haqida, uning predmeti, maqsad va
vazifelari, turiari, rivojlanish bosqichlari va asosiy manbalari haqida umumiy
ma'lumotlar. Daviat yoki ilmiy o’lkashunoslik, jamoat oMkashunosigi, maktab
o’lkashunosligi, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari oMkashunosligi haqida
tushuncha. O’lkashunoslik turlarining o’zaro bog' liq ekanligi.
Qadimgi davr oMkashunosligi. Buyuk ipak yo’li va uning o’lka rivojidagi
ahamiyati. 0 ’rta asrlarda lkamizni o’rganilishi tarixidan. 0 ’lkamizda
turizimning rivojlanishi va istiqboli. lkani o’rganishda xorijiy va mahalliy
tadqiqiqotchilik. Ulaming ahamiyati. Yangi va eng yangi davr lkashunosligi va
turizmi xaqlda. Mustaqillik davrida tarixiy oMkashunoslik va turizmga davlat
e’tiherining qaratilishi.
2-M«vzu: Tarixiy o’lkashunosIik va turizm asosiy manbalari.
0 ’lkashunoslikda arxeologiyaning tutgan o’rni.
Tarixiy o’lkashunoslikning asosiy manbalari - arxeologiya, etnografiya,
topenimTka,
arxiv
hujjatlari hamda muzey materiallari va ulaming o’zaro
ate*|*teriigi. Arxeologiya - o’lkashunoslikning asosiy manbalaridan biri, uning
qadimshunoslik fani ekanligi haqida tushuncha. 0 ’zbekistonda arxeologiyaning
iweytenishi tarixidan. 0 ’lkamizda ibtidoiy, qadimgi va o’rta asrlar arxeologiyasi.
Arxeologiya hamda o’lkashunoslik va turizmning o’zaro bog'liq jihatlari.
0 ’lkamizni o’rganishda arxeologiyaning tutgan o’mi.
3-Mavzu: Mamlakatimizda o’Ika tarixining o’rganilishi
Eng qadimgi davr tarixi. Surxondaiyo viloyatining Boysun tog'idagi
“Teshiktosh” makonidan Neandertal
tipidagi odamning topilishi. Farg’ona
vodiysidagi Selung’ur g’oridan olimlarimiz tomonidan (O’. Islomov rahbarligida)
fan olamida mutlaqo yangi boMgan odam tipi - “Fergantrop”ning topilishi va uning
jahonshumul ahamiyati. Mamlakatimiz hududidan topilgan boshqa makonlar.
0 ’lkamizda umg chilik tuzumi. Matriarxat (Ona umg'i) davri. Mamlakatimiz
hududida patriarxat (Ota umg'i) davri. Metallning kashf qilinishi. Ijtimoiy
taraqqiyotda keskin o’zgarishlar. 0 ’lkamizda ilk davlatchilikning shakllanishi.
Baqtriya, Katta Xorazm, Qang', Davan, Kushon davlatlari haqidagi malumotlar.
“Avesto” yozuvlari, Behstun qoyatosh bitiklarining ahamiyati. Qadimgi davr
xorijiy mualliflari (Geradot, Arrian, Kurtsiy Ruf, Polien, Chjan Tszyan va b.)
asarlari va ulaming o’lkani rganilishidagi ahamiyati.
4-Mavzu: 0 ’lkamizning o’rta asrlar va yangi davrdagi tarixining o’rganilishi
Mamlakatimiz hududida yer egaligi bilan bog'liq
tadqiqotlar. Ulaming
manbalarda aks etishi. Masalan, Abu Rayhon Beruniyning “Osor ul-boqiya”,
Muhammad Narshaxiyning “Buxoro tarixi”, Yusuf Xos Hojibning “Qutadg'u
bilig”, Mahmud Qoshg'ariyning “Devoni luatit turk”, Amir Temuming “Temur
tuzukari”, Bobuming “Bobumoma”, Muhammad Solihning “Shayboniynoma”,
Hofiz Tanish Buxoriyning “Abdullanoma”, Abulg’ozi Bahodirxonning “Shajarayi
4
I
turk” va boshqa asarlar. Ularda o’lka va xalq hayotiga oid ma'lumotlaming
yoritilishi. 0 ’lkamiz yangi davri tarixiga oid tadqiqotlar va manbalaming
organilishi.
5-Mavzu: Yozuvlar tarixi
0 ’lka tarixi va turizrnini o’rganishda yozuvlaming ahamiyati. Qadimgi
yozuv turlari. Piktografik yozuv, ular haqida tushuncha. Mixxat yozuvlari,
turistlar tomonidan mixxat yozuvining yig’ilishi va ilk marotaba qilishi.
Oromiy
yozuvi
haqida,
qadimgi
So’g’d
yozuvi,
qadimgi
Xorazm
yozuvlarining o’lka tarixi va turizmini rganishdagi ahamiyati. Baqtriya
yozuvi va tili. Tilshunoslik va sharqshunoslik.
Do'stlaringiz bilan baham: |