Tarixfakultet I «Himoyaga ruxsat etilsin»

on

edi. Tadqiqotchining keltirgan ma'lumotlarga ko'ra, mazkur ma'muriy birliklar bu davrda xonlikning Farg'ona vodiysida joylashgan yirik viloyatlari - Qo'qon, Marg'ilon, Andijon va Namanganning bir necha bo'laklarga bo'lib yuborish natijasida vujudga kelgan. So'nggi Qo'qon hukmdorining xonlikning ma'muriy bo'linishi bo'yicha amalga oshirgan.

Tadqiqotchi V. Nalivkin xonlikning ma'muriy bo'linishini viloyatlarga, viloyatlar bekliklarga, bekliklar esa o'z navbatida, aminlik va oqsoqolliklarga

о 1

bo'lingan”, - deb ko'rsatgani, aynan, shu davrni ko'zda tutgan. Qolaversa, tadqiqotchi A.Kun tomonidan keltirilgan Marg'ilon bekligidan ajratib

olingan Aravon Sulton Murodbekning o'g'li tomonidan boshqarilganligi haqidagi ma'lumoti V.Nalivkin keltirgan ma'lumotga to'g'ri keladi. Lekin V.Nalivkin ko'rsatgan ma'lumotlar mahalliy mualliflardan biri bo'lgan Ishoqxon Ibratning “Tarixi Farg'ona ” asarida keltirilgan ma'lumotlarga mos kelmaydi. Bu asarda yozilishicha, “ Namangan hokimiga qarashli to'rt qasabo bo'lib, To'raqo'rg'on, Chust, Chahortog', Koson degan yerlar,har biri bir

ОЛ

beklik yeri edi”. Ishoqxon Ibratning bu fikrlaridan ko'rinadiki Namangan viloyatiga qarashli to'rt qasaba bo'lgan. Mazkur qasabalar har biri “bir beklik yeri” ekanligi alohida ta'kidlanganligi xonlikning ma'muriy jihatdan ^{81 82 83} “beklik”ka bo'linmaganligini ko'rsatadi. Bundan ko'rinadiki ,rus tadqiqotchilar qasabani beklik deb tushungan. Oqibatda buni beklik deb atashgan. Bu rus tadqiqotchilarining xonlikning ma'muriy bo'linishini “beklik”(bekstvo) deyishganini ingliz olimi M.Xoldsvort ham tadqiqotlarida ta'kidlagan.

Mahalliy tarixchilarning asarlari hamda hukmdorlarning bergan yorliq va inoyatnomalarini o'rganish natijasida ularda beklik nomi umuman uchramasligiga imkon beradi. Shunga alohida ta'kidlash kerakki, viloyat tarkibidagi ma'muriy birliklar hukmdorining mavqeyi darajasi viloyat