Tarix (yo‘nalishlar va faoliyat turi bo‘yicha) mutaxassisligi 1-bosqich magistranti Sunnatullo Ilhomjon o‘g‘li Jabborovning

ZАRАFSHON OKRUGI — Turkiston generalgubernatorligi tarkibiga kirgan tarixiy okrug (1868—1886). Samarqand Rossiya tomonidan bosib olingach (1868), Samarqand va Kattaqo‘rg‘on bekliklari birlashtirilishi natijasida tuzilgan. Keyinchalik 3.o.ga Panjikent va Zarafshon vodiysi shim. dagi tog‘li rnlar qoʼshilgan. 3. o.ni boshqarish general gubernator K. P. fon Kaufman tomonidan tasdikdangan «Muvaqqat nizom» asosida amalga oshirilgan. 1886 y. 12 iyunda «Turkiston oʼlkasini boshqarishto‘g‘risida Nizom»ning qabul qilinishi bilan 3. o. Samarqand viloyati (oblasti)ga aylantirilgan.
ZUDMUROD MASJIDI — Samarqanddagi meʼmoriy yodgorlik (XIX asr ). Xoʻja Zudmurod qabristonida, 3 tomoni ayvonli xonaqoh va minoradan iborat. Uchala tomonning har birida 2 tadan eshik bor. Ana shu 6 eshikdan ay-vonlar orqali xonaqohga kiriladi. Xonaqoh 4 (yogʻoch) ustunli. Gʻarbiy devor oʻrtasida mexrob bor. Ayvonning sharq va jan. qismida ustunlar bir qatorli, shim. da ikki qatorli qilib joylashgan. Ularning turli davrlarda qurilganligi bezagida ham koʻzga tashlanadi. Shim. ayvonda Xushkomilboy mablagʻiga qurilgani (1896) haqida maʼlumot saqlangan. 3. m. qurilishida ustalardan: najjor (Muxtor va Abdurauf), naqqosh (Mahmud, Naim, Sharif), gilkor (Saʼdulla va Kamol) lar qatnashgan.
ZIGMASHINA — zikmashina (nem. Sieskenmaschine) — yupqa list materiallarda chuqurcha va chiqiqlar (ziglar), ariqchalar hosil qiladigan, shuningdek, ularni tekislaydigan va kalibrlaydigan mashina; dastaki va mexanik xillari bor. 3. da profillangan aylanuvchi ikkita rolik mavjud; roliklar orasida material bukiladi.
ZOKIR ESHON — (laqabi Zokirgov) Rustam Mehtar oʻgʻli (1824, Qoʻqon — 1898, Oʻsh) — qad. oʻzbek xalq teatri namoyandalaridan. Bidiyorshumning shogirdi. 19 a. 2 yarmida Qoʻqon oʻzbek professional aktyorlar toʻdasi («Kasabai sozanda» uyushmasi)ning koror farmoni. Xalq ogʻzaki komediyalari ijodkori. «Xon hajvi», «Zarkokil», «Mozor» («Avliyo»), «Sirkataroq azizlar», «Hoji kampir», «Farzand duosi», «Qalandarlar», «Kigiz oʻgʻrisi», «Xatna», «Attorlik» kabi 50 dan ortiq ogʻzaki komediya yaratgan. Komediyalarida kuchli ijtimoiy mavzu koʻtarilib, hayotning salbiy jihatlari fosh qilingan. Bosh qahramonlar obrazini koʻpincha oʻzi ijro etgan. Ya na q. Zokir eshon toʻdasi.
ZULU — (zuluslar; oʻzlarini amazulu deb atashadi) — xalq. Jan. Afrika Respublikasi (JAR) da, shuningdek, Lesoto, Mozambik va Svazilendda yashaydilar. Umumiy soni 8,3 mln. kishi, shundan JAR da 7,9 mln. kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Zulu tilida soʻzlashadilar. Anʼanaviy diniy eʼtiqodlarga rioya qilishadi, shuningdek, turli tabiat kuchlari, narsalarga topinuvchilar ham uchraydi.