Tarix va falsafa kafedrasi fan va texnika tarixi

Aloqa texnikasi
Yakobinchilar Konventi havo sharlaridan foydalanish bilan birga, texnikaning boshqa yangiligidan-aka-uka Shapplar ixtiro qilgan optik telegrafdan, boshqacha qilib aytganda, semafor telegrafidan ham foydalandi. Optek telegraf X1X asrning birinchi choragida Yevropa kontinentida, shu jumladan Rossiyada keng ko’lamda ishlatildi. (Rossiyada optik telegrafni I.P.Kulibin takomillashtirdi.)
X1X asrning birinchi o’n yilliklarida elektr telegraf yaratish tajribalari boshlandi (S.T.Zemmerning 1809 yildagi elektroximiyaviy telegrafi va boshqalar). Qabul qilish stansiyadagi apparat strelkasini shartli vaziyatga keltirish yo’li bilan signallar uzatuvchi elektromagnit telegrafini rus konstruktori Pavel Lvovich Shilling (1786-1837) barpo etdi; Shilling o’z apparatini jahonda birinchi bo’lib 1832 yilda namoyish qildi. U.F.Kuk bilan Ch.Uiston Shilling sistemasiga ozgina o’zgartirish kiritib, uni 1837 yilda Angliyada ishlatdilar. Ammo strelkali qabul qilish telegraf apparatlaridan amalda foydalanish noqulay bo’ldi, chunki ular uzatiladigan belgilarni yozib ololmas edi. Turli mamlakatlarda ixtirochilar (AQSHda S.F.B.Morze, Germaniyada K.A.Shtengeyl, Rossiyada B.S.Yakobi) “o’zi yozadigan” qabul qiluvchi apparatlar yaratishga harakat qildilar. Amalda Morze tipidagi apparat (1844) ishlatildi; ammo unda Avstriya bilan Germaniyada ishlab chiqilgan muntazam va ixchamroq alifbedan foydalanildi (bu alifbe shartli ravishda Morze alifbesi deb taladi).
Shundan keyingi o’n yilliklarda qo’lga kiritilgan yutuq B.S.Yakobinning harf bosuvchi telegraf apparati ixtiro etganligi bo’ldi.. Ammo ingliz-amerikan konstruktori D.-E.Yuzning 1855 yilda qurgan harf bosuvchi apparati ko’p ishlatiladigan bo’ldi.
X1X asrning 40-yillarida eng taraqqiy etgan kapitalistik mamlakatlarni metropoliyalar bilan mustamlakalarni bir-biriga bog’laydigan suv osti kabellari o’tkazila boshladi.
Ko’rib chiqilayotgan davrning eng oxirida telefon yaratish tajribalari o’tkazila boshladi (telefon aloqasi masalasi X1X asrning 70-yillaridagina hal qilindi).