Tarix va arxeologiya

1935 yilda Angliyaning Svanskomb degan joyidan (Kent) Mareton ayol jinsiga mansub odam suyagi qoldiqlarini topadi. Mazkur topilmani maxsus o’rganish uchun Qirollik qo’mitasida Antropologiya instituti tashkil etiladi. Olimlar ushbu topilmani Homo sapiensga yaqin odam tipii ekanligini tasdiqlaydilar.

1938 yilda O’zbekistonda Teshiktosh g’ori arxeolog A.P. Okladnikov tomonidan tadqiq etilib, neantertal tipiga mansub odam suyagi qoldiqlarini topadi. Uni qiyofasini antropolog olim M.M. Gerasimov tiklagan.

1954-1955 yillarda fransuz olimlari K.Arambur va R.Xofshtetter Ternifin (Jazoir) dagi qazuv ishlari jarayonida sinantropga yaqin odam suyagi qoldiqlari topiladi. Bu topilma atlantrop (Afrikaning shimoli-g’arbidagi Atlas tog’i nomidan) deb nomlanadi. Suyak qoldiqlari bilan birga shell va ilk ashel davriga oid tosh qurollari ham topiladi.

1960 yildan ingliz antropologi Luis Liki Tanganikadagi (Sharqiy Afrika) Olduvay g’orida shell davriga oid tosh qurollarni topish bilan birga odam suyagi qoldiqlarini ham topadi. Olim uni pitekantropning zamondoshi sifatida ko’rib, “zinjantrop” (avstralopitek – janub odami) deb ataydi. Homo habilis deb atalgan bu odam tipi bundan 2,5-3 mln. yil avval yashagan.