Tarix 9-sinf

Manifest(lot)-hukumatning juda muhim voqea munosabati bilan xalqga qilgan yozma murojati
22- BILET
Eftallar ^davJati. , V asrning 20-yillaridan VI asrning 70-yil-larigacha bo‘lgan _P c O rta Osiyoda eftaiiyiar dav la-n laoliyat ko r atgan. Yozma manbaTaraa eftaliyiar, ef a nomlar eftallar shohi “Eftalon”, ba'zi manbalarda “Vax-shunvar”dan olingan
Eftallar davlati - ilk o'rta asrlarning qudratli davlati. V asrning ikkinchi yarmi va VI asrning boshlarida Eftallar davlati O'rta Osiyo, Afg'oniston, hozirgi Pokiston, Shimoliy Hindiston va Sharqiy Turkiston hududlarini o‘z ichiga olgan
eftallar V asr boshlarida O‘rta Osiyo hududiga Sharqdan kirib kelganlar. eftaliylar davlatining dastlabki poytaxti Buxoro yaqinidagi Poykant va Varaxsha shaharlari bo'lgan. Bu davlatga O‘rta Osiyodan tashqari Sharqiy Turkiston, Afg'oniston, Shimoliy Hindiston va hozirgi Pokiston hududlari ham kirgan. eftallar davlati o‘zaro aloqa o'rnatish maqsadida 456- yilda Xitoyga elchi yuborgan.
eftallarning tobora kuchayib borayotganidan xavfsiragan sosoniylar ularga qarshi yurish qiladi. 484-yilda eftallarga qarshi bo'lgan urush sosoniylar shohi Pero'zning halokati bilan tugaydi. Shundan so‘ng eftallarga qaram bo‘lib qolgan sosoniylar ularga kumush hisobida belgilangan bojni uzluksiz to‘lab turganlar.
eftaliylar davrida saltanat yakka hukmdor tomonidan boshqarilgan. Taxt otadan bolaga qolmay, shu suloladan kim loyiq deb topilsa o‘sha taxtga o'tirgan. Nomzodni aniqlab taqdim etadigan kengash ham mavjud bo‘lgan. Bu kengash su-lolaning mo‘tabar namoyandalari hamda saltanatning obro‘li a'yonlaridan iborat bo‘lgan. Viloyatlarda boshqaruv mahalliy xonadonlar (sulolalar) tomonidan olib borilgan. Mazkur mulklar hukmdor - Sho (shoh)ga tobe sulolalar tomonidan boshqarilgan. Hatto ularning har biri o‘zining kumush yoki mis tangasini zarb etgan

2. 
   Amir Umarxon haqida ma''lumot bering.
   

Amir Umarxon davridagi yirik shoirlardan biri Mahmur (asl ismi Mahmud) XVIII asr oxirida tug'ilib, 1444-yili vafot etgan. Qo'qondagi madrosayi Mirda o'qigan, keyin qo'shinda sipohlik qigan. Mahmurning hajviy she‘rlar devoni saqlangan bo'lib unda oltmish to'qqiz asar (3717) misra jamlangan hajviy asarlarida xalqqa jabr yetkazgan keskin taqid ostiga olgan. Xususan, —hapalakll she‘rlarida hapalak qishlog'ining ayanchli manzaralari aks ettirilgan.

2. 
   “Chorizm ” atamasiga izoh bering.