Tarix-7 2017.(Uzb). indd

37-rasm. O‘rta maktab 
o‘qituvchilari
36-rasm. Fransiyadagi 
Puate ibodatxonasi

---

45
I BOB. O‘RTA ASRLARNING ILK DAVRI
bittàginà kitîb bo‘lgan va o‘qi 
tuvchi uni nàvbàt bilàn 
bîlàlàrgà bårib, pàrchàlàr o‘qit 
 
gàn. Dàrslàr lîtin tilidà 
îlib bîrilgàn. O‘quv 
chilàrning qiziqi 
 
shi dåyarli hisîbgà 
îlinmàgàn. Intizîmsiz o‘quvchilàr qàt 
 
tiq jàzîlàngàn.
Màktàblàrdà àntik dàvrdàn màvjud «yåtti erkin 
sàn’àt» dåb nîmlàngàn fànlàr o‘rgàtilgàn. O‘quvchilàr 
dàstlàb  trivi um  – gràmmàtikà, diàlåktikà và ritîrikàni 
o‘zlàshtirgànlàr. 
Gràmmàtikà – tilshunîslik ilmi, bîlàlàrni o‘qishgà 
o‘r gàtgàn. 
Diàlåktikà – hîzirgi màntiqqà o‘õshàsh fàn bo‘lib, 
undà o‘quvchilàr munîzàrà îlib bîrishgà, o‘z fikri-
ni isbîtlàshgà o‘rgàtilgàn. 
Ritîrikà – shå’r, bàdiiy àsàrlàr yozishni, nîtiqlik 
sàn’ 
àtini, huquq àsîslàrini o‘rgàtgàn.
Nisbàtàn muràkkàb fànlàr tàrkibi – kvàdriumdà 
o‘quv 
chilàr: àrifmåtikà, gåîmåtriya, musiqà và àstrînîmi-
ya àsîslàrini o‘z 
làshtirgànlàr. Àstrînîmiyagà o‘rtà àsr-
làrdà màshhur bo‘lgàn àstrîlîgiya – munàjjimlikkà îid 
ma’ 
lumîtlàr kiritilgàn. Munàjjimlàr sàyyorà và yulduz-
làrgà qàràb îdàmlàr tàqdirini àytib bå 
rishgà harakat 
qilgànlàr.