Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Màli dàvlàti VIII–XV asrlarda hukm surgan. XIII 
asrda Mali o‘z taraqqiyotining cho‘qqisiga erishgan.  
Pîytàõti  Niàrà  shahri bo‘lgan.
Sîngài dàvlàti. Gànà và Màlining shimoli-sharqidà-
gi  sîngài qàbilàlàri yirik sàvdî màrkàzlàridàn biri Gàî 
atrofla 
rida yashàgànlar. 1 ming yillik bîshlàridà sîngàilàr 
tuzgan dàvlàt birlàshmàsi dàstlàb Màli ta’siridà bo‘làdi. 
Màlining zàiflàshuvi esa islîmni qàbul qilgàn sîngàilàr 
hukmdîri Àlmigà XIV àsr îõiridà ulàrni yångib, pîytàõ-
ti Gàî  bo‘l 
gàn mustaqil dàvlàt tuzish imkînini båràdi. 
Sîngài davlati XIV–XV àsrlàrdà yuksalgan. U Nigår dàr-
yosi hàvzàsidà o‘z hukmrînligini to‘liq o‘rnàtàdi.
Màmlàkàt vilîyatlàrgà bo‘linib, ulàrni hukmdorning 
yaqin kishilàri bîshqàrgàn. Sîngàining àsîsiy dàrîmàd 
mànbài trànzit sàvdîsi và îltin kînlàri edi. Àhîlidàn un-
dirilgàn sîliqlàr hàm muntàzàm îshib bîrgàn và õàzinàni 
to‘ldirish vositalaridan biri bo‘lgàn. Amàldîrlàrgà tàqdim 
etilgàn kàttà yer-mulklàrdà qullàr ishlagàn. Davrlar o‘tishi 
bilan qullàr qàràm dåhqînlàrgà àylànib bîrgan. Ulàrning 
àvlîdlàri esà kichik yer-mulkning erkin egàlàrigà àylànib, 
dàvlàtgà fàqàt sîliq to‘làgànlàr, xolos. Sîngàidà màõsus 
yollànmà qo‘shin hàm tuzilgàn edi.
Mamlakatda yuz bergan o‘zaro urushlar, nizolar dav-
latni zaiflashtirib borgan. Bundan foydalangan Marokash 
sultoni XVI asr oxirida Songaini bosib oladi.

---

150
V BOB. OSIYO, AMERIKA VA AFRIKA XALQLARI