Tarix-7 2017.(Uzb). indd

31-§. RUS KNYAZLIKLARIDA 
MARKAZLASHISH JARAYONLARI
Markazlashish omillari. Mo‘g‘ullar istilo 
si natijasida Rus 
yerlari og‘ir talafot ko‘rgan bo‘lsa-da, iqtisodiy rivojlanish 
butunlay to‘x 
tab qolmaydi. Rus shaharlarida hunarmand-
chilik va savdo-sotiqning jonlanishi, turli viloyatlar orasi-
dagi aloqalarning kuchayishi, qishloq xo‘jaligidagi siljishlar 
Rus yerlarining birlashishiga yordam beradi.
Mamlakatning birlashishiga tashqi dushmanlarga, jum-
ladan, Oltin O‘rda xonlariga qarshi kurash ham ta’sir 
etadi.
Rus yerlàrining birlàshuvi. XIV asr 
ning boshlarida 
Vladi mir  knyazligining  Tver va Moskva shaharlari rus yer-
larining yangi markaz 
lari sifatida yuksala boshlaydi.
Oltin O‘rda xoni yor 
lig‘iga binoan 
Rus yerlaridan soliq yig‘ish masalasida 
Tver va Moskva knyazlari o‘rtasida jid-
diy kurash ketadi va, oqibatda, knyaz-
lardan bir nech 
tasi mo‘g‘ullar qo‘lida 
o‘lim topadi. Bu kurash faqat knyaz 
Ivan Kalita (1325–1340) davrida uzil-ke-
sil Moskva foydasiga hal bo‘ladi. Mosk-
va knyazlari XIV asrning o‘rta 
lariga ke-
lib ancha kuch to‘playdi. Bu kuch bilan 
Oltin O‘rdaga qarshi kura 
shish ham 
mumkin edi.
XIV asrning o‘rtasi 
dan Oltin O‘rda ham siyosiy nizolar 
davriga ki 
rib, u 20 yil davom etadi.
Mo‘g‘ullàrgà qàrshi kuràshdà Mîskvà knyazi Dmit-
riy Ivànîvich 1378-yilda Vîje dàr 
yosi bo‘yidà dàstlàbki 
g‘àlàbàgà erishàdi.
Dîn dàr 
yosi sîhilidàgi Kulikîvî màydînidà knyaz 
Dmitriy qo‘shinlàri 1380-yilning såntyabridà Îltin O‘rdà 
93-rasm. Rus 
knyazi Dmitriy 
Donskoy

---

113
IV BÎB. YEVROPADÀ MARKAZLASHGAN DÀVLÀTLÀRNING TÀSHKIL TÎPISHI
8 — Jahon tarixi 7
tumanboshisi  Màmày boshchiligidagi qo‘shin ustidàn yanà 
bir g‘àlàbà qîzînàdi. Bu g‘àlàbà shàràfigà Mîskvà knyazi 
Dînskîy fàõriy nîmini îlàdi. Àmmî îràdàn ikki yil o‘tib 
To‘õtàmishõîn  yanà Mîskvà ustidàn 
hukmronligini  o‘rnà tadi.