Tarix 6-sinf 1-bilet

1. Miloddan avvalgi IX asrda Kaspiy dengizida janubi g`arbda joylashgan Midiya podsholigi vujudga keldi. Miloddan avvalgi VII asrda podsho Kiaksar hukmronligi davrida Midiya qudratli davlatga aylandi. Miloddan avvalgi 612-605-yillarda Midiya davlati Bobil bilan ittifoq bo`lib Ossuriyani bosib oldi.

2. Miloddan avvalgi VI asr O`rtalarida Qadimgi Fors shohlari sulolasidan bo`lgan Ahamoniylar tarkibiga jahonning barcha yirik mamlakatlari va shaharlari kirgan imperiya barpo etishga harakat qila boshladilar. Kir II hukmronligi davrida Midiya, Lidiya (Kichik Osiyo) va Bobil (Mesopotamiya) bosib olindi. Muvaffaqiyatlardan quturgan Kir II O`rta Osiyoga lashkar jo`natdi. U O`rta Isiyo hududini bosib olishga harakat qilib ko`rgan ilk fors podshosi bo`lgan. Miloddan avvalgi 545 va 540-yillar oralig`ida u Parfiya, Marg`iyona va Baqtriyani bosib oldi. Miloddan avvalgi 530-yilda Kir II ulkan lashkar bilan massagetlar ustiga yurishga otlandi.

Massagetlar mamlakati qanday qilib bosib olingani to`g`risida «tarix otasi» Gerodot hikoya qilib bergan. Forslar massagetlar hududiga bostirib kirganlarida ularning podsho-hokimasi To`maris bosqinchilarga tinch-omon qaytib ketishni taklif qiladi. Ammo Fors shohi bu taklifni rad etdi va Amudaryo-dan kechib o`tishni boshlash to`g`risida buyruq beradi.

Gerodot massagetlarning asosiy kuchlari bilan forslarning jangi to`g`risida shunday hikoya qiladi: «Bu jang... barcha janglardan ham dahshatlirog`i edi. Avval har ikki dushman kuchlar bir-biriga qarshi jangovar saf tizishib, kamondan o`q yog`dirishdi. O`qlari tugagach, ular qo`llariga xanjar va nayzalar olib, dushmanga qarshi tashlandilar. Jang uzoq davom etdi. Hech kim chekinishni xayoliga keltirmasdi. Ko`p qon to`kildi. Nihoyat, massagetlarning qo`li baland keldi. Fors qo`shinlarining ko`pchiligi qirildi. Jang maydonida Kir II ning o`zi ham halok bo`ldi».