Таҳририят: Бош муҳаррир – Т. Аҳмедов Масъул муҳаррир – А. Юлдашев

Бу мақсадга эришиш учун устувор чора-тад
-
бирларга қуйидагилар киради:
- замонавий қайта тикланувчи энергия қурилма
-
ларидан фойдаланган ҳолда юқори самарали тех
-
нологияларни жорий этиш ҳисобига мамлакатдаги 
энергетика тизимини модернизация қилиш;
- қайта тикланувчи энергияни ривожлантириш 
соҳасида замонавий меъёрий-ҳуқуқий хужжатлар
-
ни қайта кўриб чиқиш, маҳаллий қайта тикланувчи 
энергия манбаларининг энергетика саноатининг 
йирик ишлаб чиқарувчи ва етказиб берувчи кор
-
хоналарининг тармоғига самарали ҳамда тўсиқсиз 
уланишини таъминлаш;
- қуёш энергияси ва шамол энергетикасининг 
истиқболларини ҳисобга олган ҳолда қуёш ва ша
-
мол-электрогенераторлари учун бутловчи ва эҳтиёт 

---

54
Iqtisodiyot: 
tahlillar va prognozlar
қисмларини максимал даражада маҳаллийлашти
-
ришни таъминлаш, шунингдек уларни маҳаллий 
энергетика тизими билан таъминлаш учун бирга
-
ликда фойдаланиш имкониятини ошириш;
- республиканинг олти вилояти: Тошкент, Са
-
марқанд, Навоий, Жиззах, Сурхондарё ва Қашқа
-
дарё вилоятлари ҳудудида жойлашган умумий 
қуввати 1000 Мвтни ташкил қилувчи, 10 дан ортиқ 
бўлмаган ва ҳар бири 100 Мвт қувватга эга бўлган 
қуёш фотоэлектр станцияларини қуриш;
- қуёш ва шамол энергиясидан фойдаланган 
ҳолда электр энергияси ишлаб чиқаришда қўлла
-
ниладиган асосий ва ёрдамчи ускуналарни маҳал
-
лийлаштириш даражасини 2025 йилгача 25% га 
етказиш.
Иқтисодиётда рақамлаштириш жараёнининг 
ривожланишидаги ижобий ўзгаришлардан бири 
бу ЯИМ таркибида фойдаланилаётган энергия 
интенсивлигини камайтириш тенденциясидир. Бу 
кўрсаткичнинг қиймати ислоҳотлар амалга оши
-
рилган даврга нисбатан 2 баробарга камайди, бу 
иқтисодиётни ёқилғи-энергетика ресурслари би
-
лан барқарор таъминлаш омили сифатида намоён 
бўлмоқда [6].
Шу билан бирга, энергия самарадорлигини оши
-
риш учун ҳали ҳам катта захиралар ва имкониятлар 
мавжуд. Ўзбекистон бу жиҳатдан Ғарбий Европа 
давлатлари учун ўртача кўрсаткичдан - 2,5-3 мартa
-
га, АҚШдан - 2,2 мартага, Япония ва Кореядан - 3,5 
мартага пастроқ ҳисобланади. ЯИМнинг энергия 
интенсивлигининг даражаси МДҲ мамлакатлари
-
даги кўрсаткичлар билан таққослаганда, энергия 
самарадорлиги даражаси анча паст. Лекин, бу мам
-
лакатлар таркибида ҳам Ўзбекистон энг юқори 
кўрсаткичлардан бирини қайд этиб турибди. Ўзбе
-
кистоннинг ЯИМ ишлаб чиқаришдаги энергия ин
-
тенсивлиги МДҲ мамлакатларида ўртача қиймат
-
дан 1,7 баробар юқори ҳисобланади [7].
Узоқ муддатли истиқболда энергия тежамкор 
технологияларни жорий этиш ва қайта тикланув
-
чи энергия манбаларидан фойдаланишни кенгай
-
тириш орқали иқтисодиётнинг энергия интенсив
-
лигини камида 2 баробарга қисқартириш, бу эса 
ёқилғи-энергия ишлаб чиқариш ва истеъмол қи
-
лишнинг мувозанатини таъминлайди, бу электр 
энергиясининг ривожланиш барқарорлигини ва 
республикани ишончли энергия билан таъминлаш
-
нинг муҳим омили ҳисобланади. 

---

55
№ 2 (18)
Апрель-июнь, 2022 йил