Tarbiyaviy soat” mashg`ulotlarini tashkil etish bo`yicha sinf rahbarlari uchun metodik qo`llanma

21-mavzusi:Jamoat joylarida o`zini tuta bilish.Did bilan kiyinish

I.Kirish:

Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi:

O`quvchilarga orastalik inson ko`rki,orastalik qoidalari,kiyinish odobi,muomala odobi

haqida tushuncha berish.

O`quvchilarda sog`lom turmush tarzini targ`ib qilish, ozoda yurish qoidalarni o`rgatish.

O`quvchilarning nutqini o`stirish, so`z boyligini shakllantirib borish.

Tarbiyaviy mashg`ulotning borishi:

Tashkiliy qism: O`quvchilarning mashg`ulotga tayyorgarligi.

II.Asosiy qism:

Orastalik –ozodalik,sarishtalik,tartiblilik demakdir.Masalan,hammayoqni sarishta

qilish,orasta kiyinish,soch tirnoqlarga e`tibor berish,o`quv qurollatini yaxshi saqlash kabi

ishlar orastalik belgisidir.

Orasta va chiroyli kiyinish ham orastalikdandir.O`ziga munosib kiyim kiyish esa

husnga husn qo`shadi.O`z yoshiga,mavsumga va joyiga qarab kiyinish insonning didfarosatidan,

qanday odam ekanligidan dalolat beradi.

O`g`il-qizlarning milliy xususiyatlarni e`tiborga olib,o`zlariga yarashgan,ozoda

liboslar kiyib yurishlari ular madaniyatining belgisi hisoblanadi.O`quvchi maktabda joriy

qilingan kiyimda bormog`i lozim. U o`zini va o`quv qurollarini tartibli saqlashi kerak. Kishi

o`zini nazorat qilishi ham orastalikdir.

Rivoyat. Sukutning xosiyati

Rivoyat qilishlaricha,o`z davrining mashhur hakimi,hamma davrlarning dono tabibi,bo`lmish

Luqmoni Hakim kunlardan bir kuni hazrati Dovudning oldiga boribdi.Dovud odatdagidek

sovut,zihrli kiyimlar tayyorlash bilan band,ya`ni temir –tersaklar orasida ishlab o`tirar ekan.

Hakim umri bino bo`lgandan beri bunday manzaraga duch kelmagan ekan.Shu boisdan

bunday zihrli kiyimlar qanday kiyimlar ekanligi,uni kimlar kiyishini so`ramoqchi

bo`libdi.Ammo ustozi:”Avval o`yla,keyin so`yla”,”Sabr qil – sabrning tagi oltin”,- deb

o`rgan ekan.U sukut saqlab kutib turibdi.Hazrati Dovud kiyimni tayyorlab,egniga ilibdida,

shodlanib Hakimga shunday debdi:

-Mana ko`rdingizmi,men sovuq temirdan qanday issiq kiyim tayyorladim.Buni

kiygach,bemalol jangga kirib,bosqinchi dushmanning dodini berish mumkin.

Bu gapni eshitgan Hakim:”Sukut –aql belgisi.Ustozimning nasihatiga amal qilib sukut

saqladim-da,qo`pol xatodan saqlandim”-debdi ichida.

Hissadan hissa shuki:o`ylab ish tutish,sabr qilish kabi ajoyib xislatlarni o`rganish

lozim.

III.Yakuniy qism:

Inson husnini va orastaligini buzadigan odatlar:

-Barmoqlaringizni og`iz va burunga tegizmang.

-Odamlar oldida tish kavlamang.

-Og`zingiz va burningiz suvini baland ovoz bilan tashlamang.

-Esnasangiz,qo`lingizni og`zingizga qo`ying.

-Odamlarga qarab kerishmang,baland ovozda xoxolab kulmang.

-Tilingizni tiyib,unga erk bermang,bo`lmasa bir kun boshingizga yetadi.

Savollar:

1.Orastalik haqida qanday tasavvurga ega bo`ldingiz?

2.Kiyinish madaniyati nima degani?

O`quvchilarni rag`batlantirish.