Tarbiya: muammo, yechim

II. Zamonaviy fan va ta’lim-tarbiya: muammo, yechim, natija
 
HTTP://INTERSCIENCE.UZ/ 
77 
4.Pedagogik va xususiy-metodik bilimlar orasidagi o`zaro integratsiyalashuvi 
quyidagilardan iboratdir. 
1.Pedagogik turkum fanlari hamda xususiy metodik fanlar integratsiyasining didaktik 
sintezi va fanlararo aloqadorligi o`qituvchining kasbiy fazilatlarini shakllantirishning muhim 
omili bo`lib xizmat qiladi. 
2.Pedagogik va xususiy-metodik bilimlarning integratsiyasi o`qituvchi tomonidan kasbiy 
faoliyat jarayonida texnik vositalardan foydalanish, axborot texnologiyalaridan foydalanish 
ko`nikmalarini shakllanishiga yordam beradi. 
O`qituvchining shaxsiy-pedagogik faoliyatidan kutiladigan va erishiladigan natijalar 
o`quvchi shaxsi, uning yo`nalganligi, tarbiyalanganlik holati va ijtimoiy faoliyatni tashkil 
etishga tayyorligi, bilim loishni davom ettirishi, aqliy va jismoniy madaniyati kabi holatlar bilan 
belgilanadi. Kutilayotgan natijalarning eng yuqori darajasi o`qituvchining kasbiy malakasi 
hisoblanadi. 
O`qituvchining kasbiy-pedagogik tayyorgarligi mazmunini loyihalashtirish jarayoni 
asosida, yakuniy maqsadni aniqlashdan uning yakuniy natijasini loyihalashtirishgacha bo`lgan 
davrni o`z ichiga oluvchi o`zaro mantiqiy bocqichlar o`z ifodasini topadi. 
Zamonaviy o`qituvchiga xos sifatlar belgilab chiqilgan. 
-shaxsiy xislatlar (bolalarni yaxshi ko`rish, ularni sevish, jamoat ishlarida faollik) -kasbga 
xos bilimlarga egalik (ta`lim va tarbiya jarayoni mohiyati bilan uning maqsad vazifalarini 
tushinishi, yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya asoslarini bilishi) 
-o`z kasbiga xos xislatlar (hozirgi zamon pedagogikasiga oid metodalogik bilimlarni 
egallashi, pedagogik fantaziyaning rivojlanganligi) 
-shaxsiy-pedagogik uddaburonlik (mashg`ulotlar uchun zarur materiallarni tanlay olishi, 
bolalarning bilish faoliyatini boshqara olish, o`quv maqsadlarini rejalashtira olishi) 
-muloqatga kirisha olishi(kommunikativlik) malakasiga egalik (bolalarni o`ziga jalb eta 
olishi va ota-onalar bilan maqsadga muvofiq pedagogik munosabatlarni tiklashni bilishi) 
-ijodiy xislatlar (o`quvchilarni tarbiyalash dasturini ishlab chiqish va uni amalga oshirish 
qobiliyati) larga mos o`qituvchi shaxsini kamol toptirishni davlatimiz belgilab qo`ygan. 
Pedagogik mutaxassisligi-mazkur kasb doirasidagi, ta`lim natijasida egallangan bilim, 
ko`nikma va malakalar yig`indisini tavsif etuvchi, hamda ularning qo`yilishi va 
o`zlashtirayotgan malakasiga muvofiq muayyan kasbiy-pedagogik vazifalarni hal etishni 
ta`minlovchi faoliyat turi. 
Pedagigik malaka-mutaxassisning ma`lum turdagi vazifani hal etishdagi imkoniyatlarni 
ifodalovchi kasbiy-pedagogik tayyorlanganlik darajasi va ko`rinishi. 
Kasbiy faoliyat yaxlit tizim sifatida bir qancha tarkibiy qismlarni o`zida uyg`unlashtiradi. 
I.P. Podlasiyning kasbiy salohiyatning tuzilishiga doir tasnifidan kelib chiqib, N.M. 
Egamberdiyevaning pedagogik ta`limdagi kasbiy yetuklik, insonparvarlashuv va madaniy 
ijodkorlikning zamonaviy yo`nalishlariga muvofiq keluvchi quyidagi muhim qismlarga ajratib 
ko`rsatadi. 
-pedagogik madaniyat; 
-pedagogik ijodkorlik; 
-pedagogik aql-idrok; 
-chuqur kasbiy bilimga egalik; 
-individual faoliyat uslubiga egalik; 
-ijodiy tashabbusning rivojlanishi; 
-insonparvarlikka yo`naltirilganlik; 
-ijtimoiy faollik. 
O`qituvchilarning kasbiy sifatlarini shakllantirish mazmunini integratsiyalashning 
quyidagi darajalari mavjud; 
1. Funksiyasiga ko`ra integratsiyalash:( kasbga yo`naltirilgan, muammolilik, 
komunikativlik, tashkilotchilik.) 

---