Tarbiya diagnostikasi va korreksiyasi

1 Kuzatuv metodi. Ushbu metod o‘quvchi talabaning o‘qish talabini- munosabatini, mas’uliyatini, qiziqishini, bilimga intilishini aniqlaydi. Tabiiyki, o‘quvchi-talabadagi bunday hislatlarni belgilashda uning xarakteri, xulq-atvori va ijtimoiy jihatlariga katta ahamiyat beriladi. Chunki ta’lim oluvchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini aniqlashda shaxsiy, oilaviy va axloqiy ko‘rsatkichlar muhim ro‘l o‘ynaydi. Ushbu metodni qo‘llash jarayonida ta’lim muassasalarning o‘quv-tarbiya ishlari jarayonini o‘rganish asosida tadqiq etilayotgan muammo holati aniqlanadi, tajriba avvali va yakunida qo‘lga kiritilgan ko‘rsatkichlar o‘rtasidagi farq to‘g‘risida ma’lumotga ega bo‘linadi.
Pedagogik kuzatish murakkab va o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Kuzatish aniq maqsad asosida , uzluksiz,izchil va tizimli amalga oshirilsa, kutilayotgan natijani qo‘lga kiritish mumkin. Olib borilayotgan pedagogik kuzatish ta’lim –tarbiya sifatini oshirish o‘quvchi talaba shaxsini shakllantirishga xizmat qilsa, mazkur metodning ahamiyadi yanada oshadi. Pedagogik kuzatuvni amalga oshirishda xatoga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Buning uchun diagnostika ishlarini olib boruvchidan quyidagilar talab etiladi.
- kuzatuv jarayonida aniq maqsadga egalik
-kuztishni tizimli ravishda yo‘lga qo‘yish
-kuzatishning har bir bosqichida muayyan vazifalarni hal etish
-har bir holatning mohiyatini sinchiklab o‘rganish
-xulosa chiqarishga shoshilmaslik
2 So‘roqlash metodi. Pedagogik diagnostikada so‘roqlash metodi qadim-qadimdan qo‘llanilib kelinadi. Ushbu metod deyarli o‘qish, o‘qitish , o‘rganish jarayoni boshlangandan buyon mavjud. Agar kuzatish metodida o‘quvchi talabaning axloqiy-manaviy tamoyillari, qiziqish, munosabati, fikrlash doirasi, hamkorlikka moyilligi o‘rganilsa, pedagogik diagnostikada so‘roqlash metodi o‘quvchi talabaning o‘zlashtirish va bilim sifatihaqida ko‘proq axborot to‘plash imkoniyatini beradi.Shu bilan birgalikda u yoki bu shaxs to‘g‘risida ob’ektiv yoki sub’ektiv ma’lumotlarni olish imkonini beradi. Axborotlarni olish, saqlash og‘zaki , yozma, standartlashtirilgan, yakka, juft va kichik guruhlarga bo‘lingan holda bir yoki bir necha bor so‘rash asosida to‘planadi va qayta ishlanadi.