Taqdimoti mavzu: O'zbekiston hududiga kirib kelgan ko'chmanchi xalqlarni tarixini o'rganish va tahlil qilish

202X

Chirchiq davlat pedagogika instituti

Gumanitar fanlar fakulteti Tarix yo'nalishi

213-guruh

1-kurs talabasi Rajabov Otabekning O‘zbekiston tarixi fanidan tayyorlagan

TAQDIMOTI

MAVZU: O'zbekiston hududiga kirib kelgan ko'chmanchi xalqlarni tarixini o'rganish va tahlil qilish

1

Reja

O'zbekistonga kirib kelgan ko'chmanchilar

2

Ko'chmanchilar hayot tarzi

1

Qadimgi Xorazm – mil.av. 1–mingyillikning 8–6 asrlarida tashkil topgan. Bu davlat Xorazmdan tashqarida bo’lgan yerlarni birlashtirgan. Qadimgi Xorazm markazlaridan biri Ko’zaliqir shahri bo’lgan. U qalin mudofaa devorlari bilan o’ralgan. Uning dehqonchilik bilan mashg’ul bo’lgan aholisi turli xil uy – qo’rg’onlarda va qishloqlarda yashaganlar. Qadimgi Xorazmda hunarmandchilik, binokorlik va savdo sotiq yuksak darajada rivojlangan.Qadimgi

Baqtriya – hududi hozirgi Surxondaryo viloyati, janubiy Tojikiston va Shimoliy Afg’oniston. Bu davlat ham mil.av. 8–6 asrlarda tashkil topgan. Baqtriyaning tarkibiga aynan Baqtriyadan tashqari Marg’iyona va So’g’diyona ham kirgan. Shuning uchun u qadimgi bir–biriga qarindosh bo’lgan elatlarning davlat birlashmasi deyilgan. Bu davlatning aholisi asosan dehqonchilik, chorvachilik va savdo bilan shug’ullangan. Baqtriyaning shahar xarobalariga Qiliztepa, Uzunqir, Bandixon va boshqalar kirgan.Baqtriya

Mil.av.530 yilda Eron ahamoniylaridan bo’lgan Kir II massagetlarga qarshi hujum qiladi. U malika To’maris bilan to’qnashadi va undan yengiladi. Undan so’ng yana Eron ahamoniylaridan bo’lgan Doro I mil.av. 519 yilda saklarga qarshi hujum qiladi va uning ham yurishi muvaffaqiyatsiz tugaydi. Lekin ahamoniylar ayrim bosib olingan mamlakatlarni alohida viloyat – satrapliklarga bo’lib boshqaradilar. Satrap forscha “xshatra” ya’ni “viloyat” degan ma’noni anglatadi. Markaziy Osiyoning bosib olingan viloyatlari uch satraplikka bo’linadi. Mil.av. 5–4 asrlarda Markaziy Osiyo hududida dastlabki ahamoniylar tanga pullari tarqalgan.Mil.av.530

Antik davrda O’rta Osiyoga ko’chmanchilarning kirib kelishi bilan oldindan shakllanib kelayotgan turkiy udumlar asosidagi ko’pgina davlat boshqaruv tartiblari (Qang’ davrida), aniq qiyofa kasb etib, sayqal topgan. Bu holat ko’chmanchilarning keyingi (turklar) kirib kelish bosqichlarida ancha aniq namoyon bo’ladi.

Xullas, antik davrda O’rta Osiyo xalqlari jamiyatida ijtimoiy munosabatlar jadallashgan. Bu davrda ko’chmanchilarning kirib kelishi, o’zbek davlatchiligiga xos ijtimoiy-siyosiy munosabatlar yanada sayqal topishida muhim ahamiyat kasb etgan. Bu an’analar asosidagi boshqaruv tartiblari ulkan hududlarni yagona tizimga keltirib, tarqoq ellarni birlashtirishga xizmat qildi.

202X

Etiboringiz uchun raxmat