Tanqidiy mushohada usulini dars jarayonida qo‘llash

A. Tanqidiy mushohada uchun tegishli shart-sharoitlar yaratish (bu o‘qituvchining mas’uliyatidir)
- Tanqidiy mushohada yuritishni dars jarayonida amalga oshirish uchun vaqt va imkoniyat yaratish.
- Tinglovchilarga dars davomida mushohada yuritish, o‘ylash, savollar berish va tanqidiy fikrlash uchun imkoniyat berish.
- 0 ‘qituvchining tinglovchilar tomonidan bildirilgan xilma-xil fikrlar, g‘oyalar, ma’lumotlar, qoidalar, faktlar va mulohazalami qabul qilishga (va tushunishga) tayyor bo‘lishi.
- Tinglovchilami tegishli mavzulami o‘rganish va uni tanqidiy tahlil qilish jarayoniga faol hamda keng miqyosda jalb qilishni tashkil qilish. - Tinglovchilaming darsda ham, undan tashqarida ham hech narsadan va hech kimsadan cho‘chimasdan, o‘z tanqidiy fikrlari uchun izza bo‘lishdan yoki jazolanishdan qo‘rqmasdan mulohaza qilishlari uchun tegishli shart-
sharoitlar yaratish.
- Har bir tinglovchining ongida tanqidiy fikr bildirishga layoqatli ekanligiga hamda bunga to‘la haq-huquqi borligiga ishonch hosil qildirish.
- Tanqidiy mushohadaning kerakli va foydali ekanligini tinglovchilarga muntazam tushuntirish hamda uni qadrlash lozimligini o‘quvchi (tinglovchi) lar ongiga turli usullardan foydalanib singdirish.
B. Tinglovchining tanqidiy mushohadaga jalb qilinishi uchun lozim bo‘lgan mas’uliyatlari
- 0 ‘quvchi o‘z shaxsiy fikriari va mulohazalarining qadr-qimmatini hamda ahamiyatini har tomonlama tushunib etishi.
- 0 ‘quvchining darsda, darsdan tashqarida va boshqalar bilan muloqotda o‘z-o‘ziga ishonchini mumkin bo‘!gan usul va vositalar yordamida rivojlantirish.
- Tinglovchilarning mavzuni atroflicha o‘rganish jarayonida faol va bevosita ishtirok etishi.
- Atrofdagilarning fikrlarini imkoniyat darajasida hurmat qilgan holda, ularning qanday bo‘lishidan qat’i nazar, eshitish va ular haqida mulohaza qila olish.
- Mavjud va hosil bo‘lishi mumkin bo‘lgan muammolar haqida puxta o‘ylamasdan turib, tegishli xulosalar chiqarishga shoshilmaslik.
- Har tomonlama o‘ylab, fikrlab, nuqtai nazarlami solishtirib va tegishli dalillar bilan tasdiqlagan holda xulosalar chiqarish.