Jamoa harakatlari.
Hujumda jamoa harakatlari har bir xarakteri ikki o’yin sistenmasi orqali amalga
oshiriladi. Ikkala sistemani mukammal egallash va ularni jamoa sostaviga, konkret musobaqa
sharoitlariga va raqib o’yinchidar xususiyatlariga qarab qo’llash jamoaning mahoratin6i
belgilaydi.
Tez yorib o’tish.
Tez yorib o’tish zamonaviy basketbolda hujumning eng o’tkir qurolidir. Tez yorib
shtish sistemasining ыay darajada egallanishi jamoaning eng katta musobaыalarda ыanday
natijalarga erisha olishni belgilaydi. Bu sistemadagi asosiy xususiyat hujumini tashkil qilish va
amalga oshirish juda qisqa va asosan, 3-6 sekund ichida o’tishdir. Hujumchilar to’pni
egallaganlaridan so’ng uni katta tezlikda oldinga uzatib yoki tez yerga urib, o’z shitdan raqib
o’itgacha bo’lgan masofani qisqa vaqtda o’tishga va raqibning himoyani to’g’ri uyushtirishiga
imkon bermaslikka harakat qiladigan. Tez yorib o’tish samarali bajarilishi qo’yidagilar katta
ahamiyaga ega.
1. Basketbolchilardagi reaksiya va taktik fikr qilishning yuqori tezligi;
2. Harakat qilish tezligi va tezlikka bo’lgan qadamning yuqoriligi;
3. Texnik priyomlarni yuqori tezlikda aniq bajarish;
4. Taktik variantlarning xilma-xilligi;
5. Yuqori suratdagi zyinlarga psixik tayyorgarlik.
6. Chunki qattiq kurash jarayonida o’yin davomida to’liqishda va boshqa juda murakkab
psixik tayyorgarlik katta ahamiyatga ega bo’ladi.
Tez yorib o’tish to’pni raqibdan olgandan so’ng to’p maydon chizig’ining tashqarisidan
o’yinga kiritilayotganda dastlabki baxs to’plari tashlanayotganda, jarima to’plari otilgandan
sshng qo’llanilishi mumkin.
Tez yorib shtishdan hujumning rivojlanish uchun davrga yushlinadi.
1. Boshlang’ich davri;
2. Yorib ztishini rivojlantirish davri;
3. Yorib o’tishni oxiriga yetkazish davri.
Boshlang’ich davrida basketbolchilarning harakati to’pni engallagandan so’ng
to’xtamasdan, iloji boricha oldinga tez harakat qilishni ta’minlashga qaratilgan . Buning uchun
to’psiz basketbolchilar bo’sh joylarda chiqib olib himoyachilardan o’tib ketishga \arakat qilib,
oldinga intiladilar. To’pni egallagan basketbolchi himoya raqibidan ozod bo’lgan bironta
sherigiga uni tezlik bilan uzatiladi.
Yorib o’tishni rivojlantirish davri hujumchilarning maydon o’rtasida bajaridigan
harakatlarni o’z ichiga oladi. Birinchi guruhda harakat qilayotgan basketbolchilar to’p bilan
yoki tzpsiz harakat qilayotganliklardan qatiy nazar, raqib himoyasini yorib o’tishga va hujumni
yakunlash uchun sharoit yaratishga ko’proq kuch sarf qiladilar. To’pni savatga otish ham
birinchi , ham ikkinchi guruhdagi basketbolchilar tomonidan bajarilishi mumkin. Bunda shit
oldiga o’tib otish, o’ta masofalardan sakraganda otish va shitdan sapchib qaytgan to’plarni
savatga otish usullar qo’llaniladi.
Savollar:
1. O’yin taktikasiga nimalar kiradi?
2. Zyin taktikasi qaysi usullar bilan boshlanadi?
3. Basketbol o’yini taktikasi qaysi sport turlari bilan chambarchas bog’liq?
4. Taktikani o’rgatishga ta’rif bering?
5. Basketbol o’yinchisin6i taktik tayyorgarligi qanday aniqlana?
Adabiyotlar:
1. Gomelskiy A.YA. Taktika basketbola. M: FIS, 1966 god.
2. Kojevnikova Z.A. Trenirovka lovkosti i bqstroti basketbolista Moskva FIS ,
1971god.
3. Linderberg F. Basketbol: igra i obucheniye. Sokrshenniy perevod s ang. L.S. Feygina,
ye.F. YAxontova, Mos-Fis, 1971 god.
4. Basketbol . YAxontova ye.K. Genkin. Moksva;, Fis, 1978 god.