Tanlash xususiyatiga ega. Chastota tanlash xususiyatiga ega bo`lib, ayrim to`rtqutubliklar yoki zanjiriy sxemalar tarzida tuzilgan qurilmalar chastota

31-ma`ruza.Chastota ajratuvchi elektr filtrlar haqida asosiy tushunchalar va klassifikatsiyasi.

Reja:

1. 
   Quyi chastotali filtrlar.
   
2. 
   Yuqoriy chastotali filtrlar
   
3. 
   Polosovoy filtrlar.
   

To`rtqutublikning kirish tomonidagi X<sub>1</sub>(t) signal bilan uning chiqish tomonidagi reaksiyasi X<sub>2</sub>(t) orasidagi miqdoriy va sifatiy nisbatlar uzatuvchanlik funksiyasi F(j) chastotasi o`z navbatida to`rtqutublikning ichki parametrlari r,L va C ga bog`liq. Parametrlarining shunday nisbatini tanlash mumkinki, bunday uzatuvchanlik funksiyasi F(j) bilan kirayotgan ayrim chastotalar va chastotalar polosasi uchun tanlash xususiyatiga ega. Chastota tanlash xususiyatiga ega bo`lib, ayrim to`rtqutubliklar yoki zanjiriy sxemalar tarzida tuzilgan qurilmalar chastota ajratuvchi elektrik filtrlar deb ataladi. Ba’zi chastotalar o`z diapazoni bilan aniqlanib, o`tkazish polosasi (yoki tiniqlik zonasi) deb ataladigan polosada elektrik filtr signal X₁(t) ning boshlang`ich amplitudasini deyarli kamaytirmay o`tkazadi. Bunda so`nish koeffisienti 0 bo`ladi. Aksincha, tutib qolish polosasida (ya’niy o`tkazish polosasidan tashqarida) signalning so`nishi maksimal bo`lib, filtrning chiqish tomonidagi signal X<sub>2</sub>(t) ning amplitudasi signal X<sub>1</sub>(t) ning amplitudasiga nisbatan qisobga olmaslik darajada kichik bo`ladi. Elektrik filtrlar aloqa texnikasida , radiotexnikada, avtomatika va telemexanika qurilmalarida va boshqalarda keng ko`lamda ishlatiladi.
O`zining vazifasi va sxemasining tuzilishi jiqatidan elektrik filtrlar:
1) quyi chastotali; 2) yuqori chastotali; 3) polosaviy (ko`p polosaviy); 4) to`suvchi filtrlarga bo`linadi.
Chastota ajratuvchi filtrlarning ishlash prinsipi induktivlik va sig`imlar qarshiliklarining signal chastotasi  qiymatiga bog`liq qolda o`zgarishiga asoslangan. Chastota ajratuvchi filtrlarning reaktiv element L va C lardan tuzilganligining yana bir sababi shuki, ularda aktiv energiya isrofi minimal bo`ladi.