Таълимотлари ва тилшунос алломалар хакида маълумот берилади



Download 9,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/125
Sana22.04.2022
Hajmi9,49 Mb.
#573317
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   125
Bog'liq
Umumiy tilshunoslik (Ravshanxo\'ja Rasulov)

у т м и ш и н и
урганишга ундаш гояси билан хамда 
санскрит (кадимги хинд адабий тили)1 билан якиндан танишиш
1 XVI аерда итальян савдогар сайёхи Флиппо Соссети Хиндистонда 5 йил (1583- 
1588) яшаши натижасида хинд тили билан итальян тили уртасида ухшашлик
www.ziyouz.com kutubxonasi


кабилар тиллар уртасидаги ухшашликни уларнинг кариндош- 
лигига кура изохдаш мумкинлигига олиб келди. Масалан, 
Бенгалияда хизмат килган инглиз шаркшуноси ва хукукшуноси 
Вильям Джонс (1746-1794) санскрит тилини юнон ва лотин 
тилларига киёслаб, улар уртасида якинлик, кариндошлик 
борлиги хакидаги фикрларни, маълумотларни катьий айтди.
Немис олими Фридрих Шлегель (1772-1829) эса узининг 
машхур «Хиндларнинг тили ва донолиги» асарида санскрит 
тилининг 
нафакат 
лугат 
таркибида, 
балки 
грамматик 
муносабатида хам лотин, грек, герман ва форс тилларига 
кариндош эканлигини, уларнинг келиб чикишига кура умумий 
асосга эгалигини кайд этади.
Демак, тилларни киёсий нуктаи назардан тадкик килиш, 
уларга тарихийлик жихатидан ёндашиш кабилар киёсий- 
тарихий тилшуносликнинг майдонга келишига, тилшунос­
ликнинг алохида, 
мустакил фан 
сифатида 
катьий тан 
олинишига замин яратди.
Ушбу жараёнда киёсий-тарихий методнинг яратилиши хал 
килувчи ахамиятга эга булиб, киёслаш тилларни урганишда 
усул, восита сифатида, тилларга тарихийлик нуктаи назаридан 
ёндашиш эса тадкикотнинг принципи (бош гояси, максади) 
сифатида намоён булди.
Таъкидлаш шарт, киёсий-тарихий методнинг очилишигина 
тилшуносликнинг фан сифатида тан олинишига, бошка фанлар 
каторидан мустахкам урин эгаллашига олиб келди. Чунки мана 
шу методгина тил хакидаги фанга чинакам, хакикий илмийлик 
гоясини берди, илмийлик рухини киритди.
Киёсий-тарихий методнинг яратилиши билан тилшунослик 
хам тарихий, хам илмий-назарий жихатдан мустахкам асосга 
эга булди.
Эслатиш жоизки, Махмуд Кошгарий
Вильям Джонс, 
Фридрих Шлегель каби олимларнинг хам киёсий-тарихий 
методнинг 
яратилишидаги 
хизматларини 
инкор 
килиб 
булмайди. 
Улар 
киёсий-тарихий 
методнинг 
очилишига
борлигини аниклайди ва санскритдан намуна сифатида келтирилган бир канча 
сузлар билан фикрини исботлайди.
www.ziyouz.com kutubxonasi


жиддий, 
чинакам 
якинлашишди. 
Аммо 
киёсий-тарихий 
методнинг яратилишида Франс Бопп, Расмус Раск, Якоб 
Гримм, Александр Востоковларнинг хизматлари них,оятда 
катта булиб, улар ижодкор (новатор) тилшунослар сифатида 
майдонга чикди.
Киёсий-тарихий метод илмий-текшириш усулларининг 
муайян системаси булиб, 

Download 9,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   125




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish