Ta`lim vazirligi

 

---

Suv resurslari 
Suv – bu aholi, iqtisodiyot va ayniqsa qishloq xo‘jaligi ishlab chiqaruvchilari 
hayoti va faoliyati, shuningdek ekologik muvozanatni saqlash uchun zarur tabiiy 
resurs hisoblanadi. 
Yer fondining eng qimmatli qismi - sug’oriladigan yerlardir. 
O’zbekiston sug’orishga yaroqli 7,0 mln. gektar yer mavjud. 
O’zbekiston qishloq xo’jalik ishlab chiqarishni asosi sug’oriladigan 
dehqonchilikdir. Suv xujaligi, qurilish, yerning meliorativ holatini yaxshilash 
ishlari va boshqa tadbirlar respublikada keng avj olib ketdi.
Mirzacho’ldagi quriq yerlar o’zlashtirildi. Bu yerda paxta va qishloq 
xo’jaligining boshqa maxsulotlarini yetishtiradigan yirik tumanlar tashkil etildi. 
Qarshi, Jizzax, Zarafshon, Surxon – Sherobod dashtlari, Amudaryoning qo’yi 
oqimidagi yerlarni o’zlashtirish yuzasidan keng ko’lamda ishlar olib borilmoqda. 
Melioratsiya (lotincha: melioraio — yaxshilash), qishloq xoʻjaligi 
melioratsiyasi — yerlarning unumdorligini tubdan yaxshilashga qaratilgan 
tashkiliyxoʻjalik, muhandislik va agrotexnik tadbirlar turkumi.
Melioratsiya tabiiy sharoitlar (tuproq, gidrologik, iqlimiy va boshqalar) 
majmuini kerakli yoʻnalishda oʻzgartirish; tuproqda ekinlarni yetishtirish uchun 
qulay boʻlgan suv-havo, harorat va oziq rejimini, atmosferaning yer yuzasiga yaqin 
qatlamida havoning harorati va harakatini oʻzgartirish imkoniyatini beradi.
Melioratsiya xalq xoʻjaligida katta ahamiyatga ega: yangi yerlar oʻzlashtirilib, 
ekin maydonlari kengayadi, yerlarning unumdorligi, hosildorligi oshadi, mahsulot 
sifati yaxshilanib, uning tannarxi kamayadi. Melioratsiya iqtisodiy-ijtimoiy 
masalalar bilan birga ekologik vazifani ham hal etadi. 
Melioratsiya ko’p kapital mablagʻ talab qiladi, ammo u melioratsiyalanadigan 
yerlar mahsuldorligining yil sayin oshib borishi hisobiga bir necha yil ichida oʻzini 
qoplaydi.
Masalan, gʻalla ekinlari sugʻorilmaydigan maydonlardagiga nisbatan 
sugʻoriladigan yerlarda 4—5 marta ortiq hosil beradi, sug’orma dehqonchilik 
hududlarida ayrim ekinlarni sugʻormasdan yetishtirish amalda mumkin emas. 

---