Ta’lim vazirligi o. Y u. R a s h I d o V, I. I. A L i m o V


-chizma.  Inflatsiyaning yuzaga chiqish  shakllari



Download 10,01 Mb.
Pdf ko'rish
bet149/223
Sana01.09.2021
Hajmi10,01 Mb.
#162046
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   223
Bog'liq
Pul, kredit va banklar

15-chizma.  Inflatsiyaning yuzaga chiqish  shakllari.


Xalqaro amaliyotda inflatsiyaning narxlarini o ‘sishi,  ya’ni pullarning 
miqdori  o'sishi  jihatidan  asosan  uch   shaklini  ajratiladi:
1.  Sokin  (ползучая,  у м е р е н н а я )   inflatsiya.  U s h b u   inflatsiya 
iqtisodiy  rivojlangan  m am lakatlarda  mavjud  boMib,  ushbu  ho latda 
mahsulotlar,  bajariladigan  ishlar va ko‘rsatiladigan xizmatlarga boMgan 
narx-navolar  yiliga  o'rtacha  3%  dan  10%  gacha  oshishi  m umkin.  Bu 
mamlakatlarda  muomaladagi  pul  massasi  saqlanib  turadi  va  milliy  pul 
birligining  xarid  qilish  qobiliyati  saqlanib  turadi.
2.  Shiddatli  (галопирующая)  inflatsiya.  U shbu  inflatsiya  iqtisodiy 
r iv o jla n a y o tg a n   m a m l a k a t l a r d a   m a v ju d   b o ‘lib,  u s h b u   h o l a t d a  
mahsulotlar,  bajariladigan  ishlar va  ko'rsatiladigan  xizmatlarga b o ‘lgan 
narx-navolar  yiliga  o'rtacha  10%  dan  100%  gacha  b a ’zi  holatlarda 
200%  gacha  oshishi  mumkin.  Buning  natijasida  m uomaladagi  pul 
massasi  ko ‘payadi va milliy pul  birligining xarid qilish  qobiliyati tushadi. 
M amlakat  aholisi  o ‘rtasida  pulning  moddiylashtirish,  y a ’ni  milliy  pul 
birligini  j a m g ‘arishi  enias,  balki  oltin,  k o ‘c h m a s   m u lk  h o la tid a  
ja m g ‘arishi  jarayoni  kuchayadi.
3.  Jilovlanmagan  ( ги п е р и н ф л я ц и я )  inflatsiya.  U shbu  inflatsiya 
holatida  mahsulotlar,  bajariladigan  ishlar va ko‘rsatiladigan  xizmatlarga 
bo‘lgan  narx-navolar  yiliga  1000%  dan  ortiq  yoki  oyiga  100%  dan 
ortiq  darajada  oshadi.  U shbu  h olatda  milliy  iqtisodiyotda  inqiroz 
yuzaga  chiqadi.
Buning  natijasida  ishlab  chiqarish  va  bozor  boshqaruvsiz  faoliyat 
ko'rsatadi,  narx-navo  va  ish  haqi  o ‘rtasidagi  farq  ortadi.  M amlakat 
aholisi  q o ‘lidagi  qog'oz  pullarga  tovarlar  sotib  oladi.  Bu  holat  esa 
m u o m a la d a   tovar  massasi  bilan  to v ar  va  xizm atlar  bilan  t a ’m in - 
lanmagan  ortiqcha  qog'oz  pullarni  toMib-toshishiga  olib  keladi.
Yuqorida  t a ’kidiab  o 'tg an im iz d e k ,  inflatsiyaning  asosiy  sababi, 
odatda,  bir  emas,  balki  bir  n ech ta  b o ‘Iib  o ‘zaro  m ah k a m   bogMangan 
bo'ladi  va  narx-navoning  ko‘tarilib  borishi  bilangina  n am o y o n   b o ‘lib 
qolmaydi,  balki  narx-navoni  boshqarilishiga  h am   b o g 'liq   b o'ladi. 
Ushbu  jihatdan  quyidagi  inflatsiya  shakllari  ajratiladi:

Download 10,01 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   223




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish