Talabalari uchun darslik

Leptonema 
bosqichida
interfazadagi yadro to‘rsimon ingichka iplarga — xromonemalaiga aylanadi.
Bu xromonema iplari diploiddir. Ular interfaza bosqichidayoq
qo‘shaloqlangan bo‘lib, bu elektron mikroskop yordamida tasdiqlangan.
Zigonema 
bosqichida gomologikxromosoma iplari bir-biriga tortiladi. Ular
ichki qism idan boshlab uzunasiga birlashib ketadi. G om ologik
xromosomalaming uzunasiga birlashishi 
kon’yugatsiya yoki sinapsis
deyiladi.
Xromosomalar sinapsisi tugallanishi bilan yadro keyingi 
paxinema
bosqichiga o‘tadi, bunda xromosoma iplari eng ko‘p buralib, ular yocg‘on
tortadi. Kon’yugatsiyalanuvchi bir juft xromosoma 
bivalent 
deb ataladi, u
to‘rtta xromatidalardan tashkil topadi. Paxinemada 
krossingover 
ya’ni

---

kon’yugatsiyalanuvchi gomologik xromosomalaming xromatidalari o ‘rtasida
o ‘xshash qismlarning o ‘zaro almashinishi sodir b o ‘ladi. Natijada
xromosomalardagi genlarning joylashish tartibi va o ‘rni o ‘zgaradi.
Paxinemaning oxirgi bosqichida va keyingi bosqich 
diplonemada
kon'yugatsiyalashgan gomologik xromosomalaming bir-biridan ajralishi
yuz beradi. Gomologik xromosomalar odatda uchki qismi bilan bir-biridan
ajrala boshlaydi va natijada X ga o ‘xshash shakllari hosil bo‘ladi. Bu
holat 
xiazma 
deyiladi. Xiazmalar soni gomologik xromosoma uchlarini
harakatlanishi tufayli asta-sekin kamayadi. Profaza I ning oxiigi bosqichi
bo‘lgan 
diakinezda 
gomologik xromosomalar spirallashishi hisobiga
qisqarib, yo‘g‘onlashadi. Bivalentlar soni gaploidga aylanadi. Bu bosqichda