Talabalari uchun darslik



Download 5,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/266
Sana21.11.2022
Hajmi5,51 Mb.
#869510
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   266
Bog'liq
hjacki 358 Genetika

14
9.
Soya (
Glycine hispida)
28
10.
Lyupin (
Lupinus albus)
50
11.
Kartoshka (
Solanum tuberosum)
48
12.
Piyoz 
(Alliaum cepa)
16
13.
Lavlagi 
(Beta vulgaris)
18
14.
Kungaboqar (
Helianthus anniis)
34
15.
Beda 
(Medicago sativa)
32
16.
Karam (
Brassica oleracea)
18
17.
Bodring (
Sucumis sativus)
14
18.
Ot askaridasi 
(Ascaris megalocephala)
2, 4
19.
Daryo qisqichbaqasi 
(Astacus jluviatilis)
98
20.
Osiyo chigirtkasi 
(Locusta migratoria)
23
21.
Tut ipakqurti 
(Bombyx mori
)
28, 56
22.
Ari 
(Apis mellifera)
16, 32
23.
Okun 
(Perca fluviatilis)
28
24.
Sazan 
(Syprinus carpio)
104
25.
Tovuq 
(Gallus gallus)
78
26.
Mushuk 
(Felis catus)
38


27.
Sichqon 
(Mus musculus)
40
28.
Kulrang kalamush 
(Rattus norvegicus)
42
29.
Shimpanze 
(Anthropopithecus pari)
48
30.
Odam 
(Homo sapiens)
46
31.
Meva pashshasi 
(Drosophila melanogaster)
8
32.
Quyon 
(Lepus cuniculus)
44
33.
Tulki 
(Vulpes vulpes)
38
34.
Uy pashshasi 
(Musca domestica)
12
35.
Suvarak 
(Blatta orientalis)
48
36.
It 
(Sanis famillaris)
75
37.
Ot 
(Equus caballus)
66
0 ‘simlik va hayvonlaming т а Ч и т sistematik guruhi uchun xos bo‘lgan
somatik hujayra xromosomalarining soni, shakli va o ‘lchami 
kariotip
deb ataladi.(7-rasm)
*- 
- 1 ^
~ ч

-rasm. Odam kariotipi.
Har xil turlarga kiruvchi organizmlar hujayralarida xromosomalar
shakli va o ‘lchamlariga ko‘ra bir-biridan farq qiladi: xromosomalaming
ba’zilari uzun bo‘lsa, ba’zilari kaltaroq bo‘ladi. Somatik hujayralarda
xromosomalar soni jinsiy hujayralardagi xromosomalar soniga nisbatan
ikki marta ko‘p. Chunki ular miqdorining yarmi ona jinsiy hujayralaridan,
yarmisi ota jinsiy hujayralaridan o ‘tgan. Somatik hujayradagi xromosomalar
soni 
diploid to‘plam 
deyiladi va 
2n
 bilan belgilanadi. Jinsiy hujayralardagi
xromosomalaming soni 
gaploid to‘plam 
deyiladi va 
n
bilan ifodalanadi.
Diploid to‘plamdagi morfologik jihatdan bir-biridan farq qilmaydigan
juft xromosomalar 
gomologik xrom osom alar
 deb ataladi. Ular ota va ona
organizmlaming gaploid sondagi xromosomalaming qo‘shilishi natijasida
paydo b o ‘ladi. K ariotipdagi xrom osom alar miqdori o ‘simlik va
hayvonlaming sistematik guruhlarda egallagan mavqei va o ‘rni bilan
bog‘liq emas. Shunga ko‘ra sistematikaning quyi guruhlarida turgan


organizmlarda xromosomalar soni ko*p va aksincha, yuqori tabaqalarda
turgan organizmlar esa kam sonli xromosomaga ega bo‘lishi mumkin.
Masalan, sazan balig‘i 104ta, shimpanze maymuni 48ta xromosomalidir.
Har bir tuming somatik hujayralaridagi xromosomalaming katta kichikligi,
shaklining grafik tasviri 
idiogramma 
nomini olgan.
6.Hujayra boiinishining norasmiy tiplari
Mitoz bilan birga somatik hujayralar bo‘linishining boshqa turi
to‘g‘ridan-to‘g‘ri bo‘linish yoki amitoz 
ham mavjud. Bunda yadro oldin
o^rtasidan ingichkalashib, so‘ng ikkiga teng boMinadi. Amitoz y o li bilan
oddiy organizmlar, maxsus hujayralar bo‘linadi. Masalan, hayvonlarda
jigar hujayralari, o ‘simliklar murtak parenximasi. Amitoz patologik
xususan, saraton kasalligi hujayralarida ham uchraydi.
Amitoz boshlanishidan awal DNKning ikkilanishi sodir bo‘ladi. Lekin
xromosomalar va bolinish urchug‘i mikroskopda krinmaydi. Hujayralar
o‘rtasida yadro moddasining taqsimlanishi turlicha bladi. Shuning uchun
bu hujayralar irsiy jihatdan mukammal sanalmaydi.
Endomitoz 
bo linishda xromosomalar sonining ikki hissa ortishi hujayra

Download 5,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   266




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish