|
Biosenoz vaqt bo'yicha doim qanday holatda bo'ladigan guruhlardan iborat bo'ladi
~Turg'un va bir xil
~Keskin va bir xil
~Turg'un har xil
~O`zgarmas
Biosenozni hosil qiluvchi vakillar qayerida ko'payish xususiyatlariga ega.
~ Biosenozni Ichida
~Biosenozni tashiqarisida
~Ko`paymaydi
~O`zgarmaydi
Ekosistemasining tirik ajralmas qismi bo‘lib, ma’lum bir hududni egallagan, bir-biriga o'zaro ta’sir ko'rsatuvchi populatsiyalar yig'indisiga nima deyiladi
~Jamoa
~Oila
~Yakka
~To`g`ri javob yo`q
Ma’lum davr ichida bir turlarning ikkinchi bir turlar bilan almashinishiga nima deyiladi
=Ekologik suksessiya
~Morfologik susksessiya
~Fizik susksessiya
~Ximik susksessiya
Tog' jinslaridagi dastlabki paydo bo'lgan suksessiyalarga nima deyiladi.
~ Birlamchi suksessiyalar
~Ikkilamchi suksessiyalar
~Suksessiyalar
~Nomalum
Bodil Eller va Jon Tompson fenol bo`lgan yoki fenol bo`lmagan yog`dagi hukmron monoterpenlardan foydalanish orqali necha xil timus o'simligi gemotoplarini topishgan
~6 xil
~3 xil
~5 xil
~9 xil
Populatsiyalar va ularning individlari orasida ozuqa (ovqat), yorug'lik, issiqlik, maydon yoki yotoq joylari uchun doimo kurash bo'lib turishiga nima deyiladi
~Turlararo raqobatlilik
~Ximik reaksiya
~Fizik holat
~Ta`biy muhit
Nimalar bir qancha turlardan oziq moddalarni oladigan, odatda zararga sabab bo’ladigan lekin o’limga sabab bo’lmaydigan organizm hisoblanadi
~ Parazitlar
~Mikroblar
~Hashorotlar
~Bakteriyalar
Nimalar o’sadi, lekin tur ichida ko’paymaydi
~ Makroparazitlar
~Mikroblar
~Hashorotlar
~Bakteriyalar
Ikki populatsiyadagi asatsiatsiyalarda o'zaro ta’sir sezilmaydi, ikki populatsiya individlari ham deyarlik bir hilday yashashiga nima deyiladi
~Neytralizim
~Konkurensiya
~yiritqichlik
~Kommensaliztik
Ikki populatsiyalar bir- birlariga to’sqinlik qilishiga nima deyiladi
~Konkurensiya
~Neytralizim
~Kooperatsiya
~Mutualizm
Bir populatsiya o'ziga zarar keltirmasdan ikkinchi populatsiyaning yashashiga to'sqinlik qiladi yoki uni o'sishga qo‘ymasligiga nima deyiladi
~ Amensalizim
~Konkurensiya
~Neytralizim
~Mutalizm
Bir populatsiya ikkinchi populatsiyaga hujum qilib uning yashashishga zarar keltiradi, biroq o‘zining kelgusidagi hayoti ham o‘ljasiga bevosita bog'liqligini nima deyiladi
~Parazitizm va yiritqichlik
~Konkurensiya
~Neytralizim
~Kooperatsiya
Bir populatsiya ikkinchi populatsiya bilan birlashganda foyda ko'radi, bu birlashish ikkinchi populatsiya uchun esa ahamiyatsiz yoki uning uchun befarq bo'lishiga nima dyiladi
~Kommensaliztik
~Parazitizm va yiritqichlik
~Konkurensiya
~Neytralizim
Ikki populatsiya ham birlashgan assotsiatsiyadan faqat foyda ko'radilar, biroq bunday munosabatlar ular uchun shart emasligiga nima deyiladi
{
~Protokooperatsiya
~Parazitizm va yiritqichlik
~Konkurensiya
~Neytralizim
Ikki organizm bir-birlari bilan nimani hosil qiladilar
~Kooperatsiya
~Parazitizm va yiritqichlik
~Konkurensiya
~Neytralizim
Birlashgan organizmlar tabiiy sharoitda biri ikkinchisiz hayot kechira olmasligiga nima deyiladi
~ Mutualizm
~Parazitizm va yiritqichlik
~Konkurensiya
~Neytralizim
Suсsessiya nazariyasini birinchi bo'lib asoslab bergan olim kim
{
~F.Klementsdir (1916).
~F.Klementsdir (1918).
~F.Klementsdir (1919).
~F.Klementsdir (1815).
Uzoq muddat davomida yashab turadigan jamoalarga qanday jamoa deyiladi,
~Chin klimaks
~Turlararo klimaks
~Har xil klimaks
~ Barcha javoblar to`g`ri
Quruqlikdagi tipik klimaks jamoalarga misol qilib qaysi zonalarni aytsa bo`ladi
~Barcha javoblar to`g`ri
~Barglari to'kiluvchi o'rmonlarni
~ Dasht, cho‘1 tog' zonasi
~ O'simliklarmi
Populyatsining makonda tarqalishi quydagicha farqlanadi
~Elementar, ekologik, geogrofik populyatsiya
~ Ekologik, geogrofik populyatsiya
~ Geogrofik populyatsiya
~Ekologik populyatsiya
Populyatsiyaning miqdori (soni) doimo bir xil bo’ladimi
~organizmning ko‘payishi o‘lish jarayonida o‘zgarib turadi
~ organizmning o‘lish jarayonida o‘zgarib turadi
~organizmning ko‘payishi jarayonida o‘zgarib turadi
~o‘zgarmaydi
Populyatsiya sonining o‘zgarib turishi necha % muxit omillarining ta’siri ostida yuzaga keladi
~70-78%
~30-40%
~40-50%
~50-60%
Biosfera atamasini lug`viy ma`nosi
~Yunoncha bios – xayot, sfera – shar
~Lotincha bios – xayot, sfera – shar
~fransuzcha bios – xayot, sfera – shar
~Russcha bios – xayot, sfera – shar
Biosfera atamasini birinchi bo`lib fanga kim kiritgan
~E.Zyuss
~A.Zyuss
~G.Zyuss
~K.Zyuss
Biosfera xaqidagi taolimotni kim yaratgan va rivojlantirgan
~ V.I. Vernadskiy
~A.Zyuss
~G.Zyuss
~H.I. Vernadskiy
Buyuk rus olimi V.I. Vernadskiy tomonidan biosfera to’g’risidagi ta’limot qachon yaratildi
~XX- asrning 20-50 yillarida
~XX- asrning 20-90 yillarida
~XX- asrning 50-30 yillarida
~XX- asrning 20-70 yillarida
Planetamizning tirik organizmlar yashayotgan yoki qachonlardir yashagan va xar doim tirik organizmlar ta’sir qilib turadigan qismiga nima deyiladi
~Biosfera
~Atmosfera
~Gidrosfera
~Litosfera
Erdagi xamma biogeotsenozlarning yig‘indisi umumiy ekologik sistema nimani xosil qiladi
~ Biosferani
~Atmosferani
~Gidrosferani
~Litosferani
Biosferaning elementar (eng kichik) birligi nima xisoblanadi.
~Biogeotsenoz
~Biosenoz
~Populyatsiya
~Tur
Biosfera qanday tarkibiy qismlardan iborat.
~Tirik va o‘lik
~Faqat o`lik
~Faqat tirik
~Qisimlarga ajralmaydi
Sayyoramizda yashaydigan xamma tirik organizmlarning yig‘indisi biosferaning qanday moddasini tashkil etadi
~Tirik
~O`lik
~Bakteriyalar
~Mikroblar
Tirik organizmlar, yerning qaysi qobiqlarida joylashgan.
~barcha javoblar to`g`ri
~gazsimon (atmosfera)
~Suyuq (gidrosfera)
~Qattiq (litosfera) geologik
Atmosferaning quyi qatlami qayerda joylashgan.
~Troposferada
~Gidrosferada
~Atmosferada
~Litosferada
Xayot gidrosferaning xamma qismida hatto eng chuqur necha km gacha bo‘lgan joylarda xam uchraydi
~11 km
13 km
~12 km
~14 km
Tirik moddaning funksiyalari nechta
~4 ta
~5ta
~7 ta
~3 ta
Fotosintez va nafas olish jarayoniga nima bog‘liq
~Gaz almashinish
~Konsentratsiyalash funksiyasi
~Biokimyoviy funksiyalar
~Xech nimaga bog`liq emas
Tirik organizmlar tomonidan atrof-muhitda tarkqalgan kimyoviy elementlarning to‘planishiga nima deyiladi
~Konsentratsiyalash funksiyasi
~Biokimyoviy funksiyalar
~Xech nimaga bog`liq emas
~Oksidlanish-qaytarilish funksiyalar
O‘zgaruvchan valentlikka ega bo‘lgan kimyoviy elementlarning temir, oltingurgut, marganets, azot va boshqalarni aylanishini taminlashiga nima deyiladi
~Oksidlanish–qaytarilish
~Konsentratsiyalash funksiyasi
~Biokimyoviy funksiyalar
~Fotosintez jarayoni
Tirik organizmlarning xayot faoliyati davomida va ularning o‘limidan keyin biokimyoviy jarayonlarni taminlashiga nima deyiladi
~Biokimyoviy funksiyalar
~Konsentratsiyalash funksiyasi
~Oksidlanish–qaytarilish
~Gaz almashinuvi
Quriqlik yuzasining turli qismlarida biomassaning miqdori qanday bo`lmaydi
~ Bir xil
~Nam
~Quruq
~Sho`r
Okean va dengiz suvi tarkibiga nechiga yaqin kimyoviy elementdan iborat bo‘lgan mineral tuzlar kiradi
~60-70%
~89-90%
~90-100%
~45-50%
Organizmlar xayoti uchun juda zarur bo‘lgan kislorod va karbonat angidrid gazlari qayerda yaxshi eriydi
~ Suvda
~Gazda
~Quruqlikda
~Erimaydi
Suvdagi xayvonlar nafas olish jarayonida nima ajratadi
~ Karbonat angidrid
~Suv
~Kislorod
~Gaz
Uunoncha «planktos» - sayyoz, ko‘chib yuruvchi deb nimaga aytiladi
~Mikroplankton
~Bakteriya
~Nekton
~Makroplankton
Sayyoramizdagi fotosintez jarayonining necha foyizga yaqini suvda kechadi
~30%
~40%
~60%
~50%
Suvning yuza qatlamida passiv hayot kechiruvchi, suv oqimga aktiv qarshilik ko’rsata olmaydigan organizmlarga nima deyiladi
~Plakton
~Mikrob
~Bakteriya
~Bentos
Suv havzalarinig o’rta qatlamida yashovchi, aktiv suzuvchi organizmlar, bo’lib, suv oqimiga erkin qarshilik korsata oladigan organizmlarning birligi nima deyiladi
~Nekton
~Plakton
~Mikrob
~Bakteriya
Butun hayoti davomida yoki hayotinig ko’p qismini okeanlarning tubida (quyi qismida) va unung tuprog’da yoki tuproq ichida yashovchi organizmlar birligi.
~Bentos
~Plakton
~Mikrob
~Nekton
Boigen migratsiyada qatnashuvchi organizmlarni nechta katta guruhga ajratish mumkin.
~3
~4
~6
~8
Biosferaning evolyusiyasini nechta asosiy bosqichga ajratish mumkin.
~3
~4
~8
~2
Noogenez lug`viy manosi
~Yunoncha «noos» — aql, «sfera» — shar
~Lotincha «noos» — aql, «sfera» — shar
~Fransuzcha «noos» — aql, «sfera» — shar
~Russcha «noos» — aql, «sfera» — shar
Noosfera tushunchasi nechinchi yilda fransuz olimi E. Lerua tomonidan kiritilgan
~1927
~1929
~1920
~1978
Do'stlaringiz bilan baham: | 
